Drie dingen die onmisbaar zijn voor een goede vriendschap

23 juni - dag 174

Een toonaangevende Britse winkelketen gaf een aantal psychologen de opdracht om onderzoek te doen naar hun voornaamste klantengroep: Millennials (geboren tussen 1981 en de eerste jaren van de 21ste eeuw, ook bekend als Generatie Y). Ze ondervroegen 800 mensen. De resultaten van het onderzoek waren zo verrassend dat ze twijfelden of ze wel klopten. Ze besloten nog eens 800 mensen te ondervragen en kregen dezelfde resultaten.

Ze zagen een alarmerend beeld van een steeds eenzamere en verloren generatie. Er woonden meer mensen alleen dan ooit sinds sociale gegevens worden bijgehouden. De gemiddelde tijd die generatie Y besteedt aan sociale media is zes en een half uur per dag. Veel van de respondenten zagen hun werk als iets dat ze even deden tussen sociale media en lunch! De ondervraagden bleken heel veel 'vrienden' te hebben, maar voelden zich steeds eenzamer.

Er is niets mis met de sociale media, maar het is geen vervanging voor echte vriendschappen met mensen die je in persoon ontmoet. God heeft ons gemaakt om vrienden te zijn met Hem (Genesis 3:8) en met elkaar (Genesis 2:18).

Het huwelijk is een deel van de oplossing voor eenzaamheid. Vriendschap, ook onmisbaar in een huwelijk, is een essentieel deel van de oplossing. Jezus gaf het voorbeeld van hechte vriendschap met mannen en vrouwen. Hij heeft laten zien dat het huwelijk niet de enige oplossing voor eenzaamheid is. In een bepaald opzicht is vriendschap zelfs nog belangrijker dan het huwelijk. Het huwelijk is alleen voor dit leven, maar vriendschap is eeuwig. C.S. Lewis schreef: 'Vriendschap is de bekroning op het leven en een leerschool in deugd'. Vriendschap geeft dubbele vreugde en gedeelde smart.

De Bijbel is heel realistisch. We zien voorbeelden van relaties die heel goed werken, maar ook voorbeelden van de breekbaarheid en het stuklopen van relaties. Door deze voorbeelden en de leer van de Bijbel zien we drie factoren die onmisbaar zijn voor goede vriendschappen.

Werk samen als partners

Moeder Teresa heeft gezegd: 'Ik kan dingen die jij niet kunt, en jij kunt dingen die ik niet kan; samen kunnen we grote dingen doen.'

We zagen gisteren hoe de psalmdichter zijn nood klaagde bij God. In dit gedeelte, de tweede helft van de psalm, herinnert hij zich een aantal wonderbaarlijke en geweldige daden van God (vv.12-13).

Hij kijkt in het bijzonder terug op Gods geweldige bevrijding van zijn volk uit Egypte. Hij bidt: 'U bent de God Die wonderen doet, U hebt Uw macht bekendgemaakt onder de volken' (v.15). Hij denkt na over de splitsing van de Rode Zee (vv.17-20) en concludeert: 'U leidde Uw volk als een kudde door de hand van Mozes en Aäron' (v.21).

Mozes en Aäron waren de menselijke partners die God betrok bij dit wonder. Deze samenwerking is een van de mooiste succesverhalen in de geschiedenis van het volk van God.

Het werkte zo goed omdat ze een doel voor ogen hadden dat groter was dan zijzelf. Hun neuzen stonden dezelfde kant op en ze waren naar buiten gericht. Hoewel ze broers waren, hadden ze heel verschillende vaardigheden en rollen. Mozes was de leider en Aäron was verantwoordelijk voor de communicatie (Exodus 7:1-2) en leidde het volk in de eredienst (Exodus 28:1).

Ook vandaag hebben we goede samenwerking tussen partners nodig. Jezus zond zijn discipelen niet voor niets twee-aan-twee de wereld in. De dienst aan God en de wereld kan heel eenzaam zijn. Een partner kan dan een wereld van verschil maken. Op deze manier ontstaan vaak hele mooie vriendschappen.

Wees zuinig op je vriendschappen

Vanaf het allereerste begin van de christelijke gemeente zien we voorbeelden van vrienden die samenwerken als partners. Paulus en Barnabas waren partners en verkondigden samen het evangelie (v.22). Ze werden samen uitgezonden om de boodschap van de raad van Jeruzalem naar de heidenen te brengen (v.23).

Over hen wordt geschreven: '... onze vrienden Barnabas en Paulus, die hun leven voor de naam van onze Here Jezus Christus op het spel hebben gezet' (v.26, HB).

Ze trokken samen op met twee andere leiders, Judas (ook wel Barsabbas genoemd) en Silas (v.22). Judas en Silas waren profeten, ze 'bemoedigden de broeders met veel woorden en sterkten hen' (v.32). Ook voor profeten is het goed als ze niet alleen werken, maar samen met anderen.

Dit is allemaal goed en wel. Maar als we verder lezen zien we dat onenigheid in de eerste gemeente niet alleen ging over de leer (v.2), maar ook te maken had met persoonlijke relaties (v.39). Sandy Millar zegt vaak: "De roeping is goddelijk, maar de relaties zijn menselijk!" Paulus en Barnabas kregen ruzie (vv.36-38). Ze 'kregen hierover zo'n ruzie dat ze uit elkaar gingen' (v.39, BGT).

Maar dankzij Gods voorzienigheid liep alles uiteindelijk wel goed af. Barnabas vond een nieuwe partner: zijn neef Marcus (zie Kolossenzen 4:10). Ook Paulus vond een nieuwe partner, Silas, en 'zij trokken door Syrië naar Cilicië. Onderweg sterkten zij de christengemeenten in hun geloof' (Handelingen 15:41, HB). Het lijkt erop dat Paulus en Barnabas het later weer goed hebben gemaakt (zie 1 Korinthe 9:6).

Ook christelijke partners maken soms ruzie en gaan uit elkaar. God kan hoop geven in dit soort situaties. Het is niet het einde van de wereld als christenen ruzie krijgen en elk hun eigen weg gaan. In dit gedeelte zien we dat ze Gods zegen niet verspeelden met hun ruzie.

Maar John Stott merkt op dat dit voorbeeld van Gods voorzienigheid niet mag worden gebruikt als excuus voor ruzie tussen christenen. We moeten altijd ons best doen om onze ruzies bij te leggen en te voorkomen dat we op een pijnlijke manier uit elkaar gaan.

Wees zuinig op je vriendschappen. Bij onenigheid moet je altijd proberen om het bij te leggen. Denk maar aan de woorden van Martin Luther King: 'Vergeving is geen eenmalige handeling; het is een permanente houding'.

Wees loyaal

In dit gedeelte zien we menselijke relaties op hun slechtst. Salomo oogstte wat hij had gezaaid. Hij was God ontrouw geweest en werd nu zelf overal geconfronteerd met ontrouw. Zijn eerste tegenstander was Hadad (11:14). De tweede was Rezon (v.23), 'leider van een bende' (v.24).

Hierna kwam Jerobeam tegen de koning in opstand (v.26). Hij was een van Salomo's ambtenaren, een man van goede komaf, die Salomo had aangesteld 'over de hele lichting werklieden van het huis van Jozef' (v.28). Aan het eind van zijn leven wordt Salomo omringd door tegenstanders en probeert hij Jerobeam te doden (v.40a).

Rehabeam, de zoon van Salomo, erfde een puinhoop. Hij ging niet erg verstandig om met zijn tegenstanders. Hij luisterde niet. Hij 'luisterde (…) niet naar het volk' (12:15a). 'De Israëlieten merkten dat de koning niet naar hen luisterde' (v.16a, BGT).

Hij legde de raad van de oudsten naast zich neer. Daarom koos het grootste deel van Israël de kant van Jerobeam. 'De stam Juda was de enige die trouw bleef aan het koningshuis van David' (v.20b, GNB). En weer brak er oorlog uit (v.21). Het koninkrijk viel uit elkaar, maar de problemen waren nog niet ten einde. God beloofde Jerobeam geweldige dingen: 'als u luistert naar alles wat Ik u gebied en in Mijn wegen gaat en doet wat juist is in Mijn ogen' (11:38). Helaas deed Jerobeam dit niet en de gevolgen waren rampzalig, zoals we de komende dagen zullen lezen.

Deze periode in de geschiedenis van het volk van God is een verhaal van ontrouw aan God, ontrouw aan de koning, opstand en onderlinge gevechten. Dat is niet Gods bedoeling. Het is je roeping om lief te hebben, de eenheid te bewaren en trouw te zijn. Jouw loyaliteit moet Gods loyaliteit aan jou weerspiegelen.

Als je ontrouw zaait, zul je ontrouw oogsten. Als je loyaliteit zaait, zul je loyaliteit oogsten. Je laat je loyaliteit zien in je woorden en je daden. Wees trouw aan mensen, ook als ze niet in de buurt zijn. Als je dat doet, win je het vertrouwen van mensen die er wel zijn.

Hoe ontrouw we ook zijn, God houdt zich aan zijn beloften. Hij gedenkt zijn verbond met David (zie 2 Samuel 7) en wijst zijn volk niet helemaal af (1 Koningen 11:32,34,36). Hij straft ons: 'Zo zal ik de nakomelingen van David vernederen, maar niet voor altijd' (v.39, NBV); maar zijn straf is tijdelijk, zijn trouw is eeuwig. '... hij berispt ons voor onze eigen bestwil, om ons te laten delen in zijn heiligheid' (Hebreeën 12:10, NBV).

Gods trouw aan jou is zo groot dat niets je 'zal kunnen scheiden van de liefde van God in Christus Jezus, onze Heere' (Romeinen 8:39).

Dit is geen reden om achterover te gaan zitten, maar het is een aansporing om te genieten van Gods genade en Hem met hart en ziel te aanbidden. Je kunt ervoor kiezen om te luisteren naar Gods roeping voor je leven: '... volg de wegen die ik je wijs en volbreng wat ik van je vraag' (1 Koningen 11:38a, GNB).