Je woorden hebben veel kracht

22 april - dag 112

In 1940, toen de Britse natie geconfronteerd werd met een dreigende invasie, werd Winston Churchill premier. Hij hield een reeks opzwepende toespraken via de radio die de geesten van het volk wakker schudden. Zijn woorden zijn legendarisch geworden:

‘We zullen koste wat kost ons eiland verdedigen... We zullen ons nooit overgeven,' zei hij. En: 'Laten we ons daarom schrap zetten om onze plicht te doen en ons zo gedragen dat, als het Britse Rijk en zijn Gemenebest duizend jaar standhouden, de mensen nog steeds zullen zeggen: "Dit was hun mooiste uur."'

De woorden van Churchill resoneren op een manier die vele leiders en politici na hem tevergeefs hebben geprobeerd te evenaren.

Toch bezitten ook onze woorden veel kracht. Jouw woorden bezitten veel kracht. Met vriendelijke, bemoedigende woorden kun je iemands dag en zelfs iemands hele leven veranderen.

Spreek woorden van liefde

Jouw woorden kunnen een bron van grote zegen zijn: 'De woorden van goede mensen zorgen voor een lang leven' (v.11a, BGT). Maar woorden kunnen ook grote schade aanrichten: '... de woorden van slechte mensen doen kwaad' (v.11b, BGT).

Woorden hebben de kracht om relaties stuk te maken: 'Haat wekt twisten op' (v.12a). Maar ze hebben ook de kracht om relaties te helen: 'liefde bedekt alle overtredingen' (v.12b). '... de liefde bedekt echter al het menselijk falen' (v.12b, HB).

Het is heel belangrijk om je tong in bedwang te houden. 'Een veelprater begaat al snel een misstap, wie zijn tong in toom houdt is verstandig' (v.19, NBV). Abraham Lincoln heeft gezegd: 'Je kunt maar beter je mond houden en mensen laten denken dat je dom bent, dan spreken en alle twijfel wegnemen!'

Verschillende keren zet de schrijver van Spreuken in dit gedeelte 'de mond van de dwaas' (v.14b) tegenover 'de mond van de rechtvaardige' (v.11a). De ene spreekt woorden van haat (v.12a), de andere woorden van liefde (v.12b) en wijsheid (v.13).

Woorden van haat leiden tot geweld (v.11b), ruzie (12a), rampen (v.14b) en laster (v.18b).

Woorden van liefde zijn ‘een bron van leven’ (v.11a); ze bedekken 'alle overtredingen' (v.12b) en zijn 'het beste zilver' (v.20a). Als iemand je heeft beledigd, zeg dan geen lelijke dingen terug. Je zou kunnen zeggen dat je door wrok tegen iemand te koesteren, je die persoon als het ware in je hoofd laat wonen zonder huur te vragen. Beantwoord haat liever met liefde. Zeg goede dingen over de ander, ook als deze er zelf niet bij is. Je zult zien dat jouw liefde een einde maakt aan het geruzie en dat de relatie weer goed komt.

Spreek woorden van Jezus

Jezus had geen diploma of formele opleiding. Hij kende de Schriften van achter naar voren, maar Hij had nooit gestudeerd aan een theologische hogeschool. Toch hadden zijn woorden en taal over God zoveel kracht dat Hij op zijn dertigste elke dag in de tempel onderwijs kon geven en de mensen aan zijn lippen hingen.

De woorden van Jezus bezitten meer kracht dan welke andere woorden dan ook. 'Overdag nu gaf Hij onderwijs in de tempel (…)
En al het volk kwam 's morgens vroeg naar Hem toe in de tempel om Hem te horen.' (vv.37-38).

De woorden van Jezus hebben eeuwigheidswaarde. Jezus maakte onderscheid tussen zijn eigen woorden en de tijdelijke dingen die de leerlingen om zich heen konden zien. Jezus voorspelde de verwoesting van de tempel (vv.5–6) en van de stad Jeruzalem (v.8 ev.) in het jaar 70. Hij zei: 'De hemel en de aarde zullen voorbijgaan, maar Mijn woorden zullen beslist niet voorbijgaan' (v.33). Tweeduizend jaar later worden steeds meer mensen over de hele wereld geraakt door de woorden van Jezus.

De leer van Jezus wordt door velen erkend als de grootste leer ooit. We hebben enorm veel vooruitgang geboekt op het gebied van wetenschap en technologie. Maar in de laatste tweeduizend jaar heeft niemand de normen en waarden van Jezus kunnen verbeteren. De woorden van Jezus zijn de mooiste woorden ooit. Het is het soort woorden dat je van God zou verwachten.

Jezus waarschuwt ons voor misleidende woorden. Hij zegt: 'Pas op dat u niet misleid wordt, want velen zullen komen onder Mijn Naam en zeggen: Ik ben de Christus, en: De tijd is nabijgekomen. Ga hen dan niet achterna.' (v.8).

Jezus heeft ons de opdracht gegeven om iedereen lief te hebben; onze naasten en zelfs onze vijanden. Nu waarschuwt Hij ons dat, ondanks dat we iedereen moeten liefhebben, we ook door allen gehaat zullen worden (v.17).

Als je wordt vervolgd, moet je dit zien als een kans om te 'getuigen' (v.13). Jezus zegt hierover: 'Bedenk wel dat jullie je verdediging niet moeten voorbereiden. Want ik zal jullie woorden van wijsheid schenken die door geen van je tegenstanders kunnen worden weerstaan of weersproken' (vv.14-15, NBV). De woorden van Jezus hebben veel kracht en Hij belooft ook dat Hij jou woorden zal geven die kracht zullen hebben.

Jezus gebruikt vaak liefdevolle woorden die relaties bevorderen. Het gaat over je hart en je gebedsleven. Hij zegt: 'Wees op uw hoede dat uw hart niet op enig moment bezwaard wordt door roes en dronkenschap en door zorgen over de alledaagse dingen.' (v.34). '... laat je niet in beslag nemen door de zorgen van het leven' (v.34, HB). 'Waak dan te allen tijde en bid…' (v.36a).

Spreek de woorden van God

Jozua is Mozes' opvolger. Mozes werd 'de dienaar van de HEERE' genoemd (Jozua 1:1) en Jozua krijgt dezelfde titel van God. Het is de titel die ook de profeten (Amos 3:7), Paulus (Romeinen 1:1) en Jezus zelf (Jesaja 52:13) hadden. De zegen die je ontvangt als 'dienaar van de Heer' geldt nu voor alle christenen. Maar elke zegen die God je geeft, gaat gepaard met een bepaalde mate van verantwoordelijkheid. En die verantwoordelijkheid moet je serieus nemen.

Voor Jozua zijn vooral woorden die God heeft gesproken van belang (Jozua 1:7a). Hij moet zich eraan houden (v.7), erover spreken (v.8a), ze dag en nacht overdenken (v.8b) en ze in de praktijk brengen (v.8b). Vul je geest met Gods waarheid, ook als je 's nachts wakker ligt. Dit heeft invloed op je gedachten. Je zult denken aan waarheid, vrijheid, liefde, overwinning en vrede. God benadrukt dit nog eens door rechtstreeks tegen Jozua te praten (v.1), hem te bemoedigen en kracht te geven met twee belangrijke beloften.

Ten eerste belooft God zijn vrede: 'Elke plaats die uw voetzool betreedt, heb Ik u gegeven' (v.3). 'Niemand zal tegenover u standhouden al de dagen van uw leven.' (v.5a). 'De HEERE, uw God, geeft u rust' (v.13b). Wij vinden nu deze rust in Jezus. Rust betekent niet achteroverzitten, maar je zorgen van je afzetten en van binnen een diepe vrede en veiligheid ervaren omdat Jezus is wie Hij is.

De schrijver van Hebreeën zegt: 'Want als Jozua hen al in de rust gebracht had, zou God daarna niet gesproken hebben over een andere dag' (Hebreeën 4:8). Die 'dag' is mogelijk gemaakt door Jezus. Jezus zelf heeft beloofd: 'Kom naar mij toe, allen die vermoeid en belast zijn, en Ik zal u rust geven' (Mattheüs 11:28).

Ten tweede belooft God zijn persoonlijke aanwezigheid: Zoals Ik met Mozes geweest ben, zal Ik met u zijn. Ik zal u niet loslaten en u niet verlaten.' (Jozua 1:5b). Dit geeft kracht en moed: 'schrik niet' (v.9b). God zegt niet dat we geen angst mogen voelen. Hij zegt dat we er niet aan moeten toegeven. Laat angst je niet de zegen afpakken die God je wil geven. Hij vervolgt: ‘wees niet ontsteld, want de HEERE, uw God, is met u, overal waar u heen gaat.' (v.9b).

Ook deze belofte wordt voor ons vervuld door Jezus, dankzij het werk van de Geest. De laatste woorden van Jezus voordat Hij opsteeg naar de hemel waren: 'En zie, Ik ben met u al de dagen, tot de voleinding van de wereld' (Mattheüs 28:20).

Wanneer Jozua onder het gezag van Gods woorden komt, hebben ook zijn eigen woorden kracht en gezag. Het volk antwoordt: 'Alles wat u ons geboden hebt, zullen wij doen (...) Zoals wij in alles naar Mozes hebben geluisterd, zo zullen wij naar u luisteren' (Jozua 1:16-17). Als je Gods woorden hoort en spreekt, bezitten ook jouw woorden kracht, net als die van Jozua (v.18).

Om te voorkomen dat deze woorden aanleiding geven tot overdreven spiritualiteit of eigenmachtigheid, eindigt het gedeelte voor vandaag met het prachtige verhaal over de manier waarop God de prostituee Rachab gebruikt voor zijn plannen. Het is typerend voor God dat Hij een zondares, een prostituee, uitkiest als voorouder van Jezus (Mattheüs 15) en als geloofsheld (Hebreeën 11:31). Dit steekt ons een hart onder de riem; ons verleden hoeft ons niet te hinderen. Joyce Meyer zegt hierover: 'We hebben allemaal een verleden. En hoe slecht je verleden ook is, je kunt het achter je laten. God kan je opnieuw laten beginnen, Hij kan je inschakelen in zijn plan en je een toekomst geven.'