De psalmdichter begint met een oproep tot lofprijzing, aanbidding en dank (vv.1-2). We aanbidden niet omdat we er altijd zin in hebben, omdat we een goede dag hebben gehad of omdat het gewoon goed gaat. Sterker nog, soms aanbidden we ondanks allerlei moeilijkheden en narigheid.

Ook aanbidden we niet omdat het ons zo'n goed gevoel geeft, hoewel we vaak de behoefte voelen om te aanbidden om ons geestelijk op te laden.

In deze psalm zien we dat we God aanbidden om wie Hij is:

'De HEER is een machtige God,
   een machtige koning, boven alle goden verheven (...)
Ga binnen, laten wij buigen in aanbidding,   
knielen voor de HEER, onze maker.
Ja, hij is onze God en wij zijn het volk dat hij hoedt,
   de kudde door zijn hand geleid' (vv.3-7).

De psalmdichter herinnert het volk aan wat ze weten over God. Dit is de allerbelangrijkste soort kennis: kennis over God.

Als we aanbidden praat God vaak met ons. God heeft niet alleen in het verleden gesproken. God spreekt ook vandaag. De psalmdichter zegt: 'Luister vandaag naar zijn stem' (v.7b).

In deze psalm zien we nog een ander soort kennis die belangrijk is. God zegt dat mensen de weg kwijt raken omdat ze 'mijn wegen niet willen kennen' (v.10). Gods wegen kennen en volgen is de sleutel tot een leven zoals God dat heeft bedoeld.

Hoewel kennis goed is, schuilt er ook gevaar in. Kennis kan een gevoel van hoogmoed en superioriteit geven. 'Kennis maakt verwaand; alleen de liefde bouwt op' (8:1b).

Kennis is op zich niet slecht. Het is als ondergoed; het is handig om te hebben, maar je hoeft het niet aan iedereen te laten zien. Probeer niet om anderen te imponeren met je kennis, maar probeer altijd liefdevol om anderen te laten groeien.

Kennis kan zo makkelijk naar je hoofd stijgen en je verwaand en arrogant maken: 'Wanneer iemand zich inbeeldt dat hij kennis bezit, is het toch nog niet de ware kennis' (v.2). Waar het in het leven echt om gaat, is God liefhebben en leven in liefde: 'Wanneer iemand God liefheeft, is hij door God gekend' (v.3).

Eugene Peterson zegt hierover: 'We hebben soms de neiging om te denken dat we alles weten wat nodig is over dit soort kwesties, maar soms helpt ons bescheiden hart ons beter dan ons hoogmoedige hoofd. We weten nooit genoeg tot we inzien dat alleen God alles weet.'

Paulus gebruikt hier het eten van offervlees als voorbeeld (vv.1,4). Een persoon met kennis weet dat het geen kwaad kan om offervlees te eten, omdat afgoden niets voorstellen: 'Wij weten: er is één God, de Vader, uit wie alles is ontstaan en voor wie wij zijn bestemd, en één Heer, Jezus Christus, door wie alles bestaat en door wie wij leven' (v.6).

'Maar niet iedereen bezit deze kennis' (v.7a). Sommige mensen hebben nog een zwak geloof. Als we offervlees eten in bijzijn van iemand die denkt dat dit verkeerd is, kunnen we hem of haar het verkeerde pad wijzen. Het gaat niet om onze superieure kennis, maar om onze liefde voor anderen: '[Sommigen] zijn nog maar net gestopt met het vereren van afgoden. Ze denken: Als ik vlees eet, dan vereer ik de goden aan wie dat vlees geofferd is. En dan wordt God boos op mij' (v.7b, BGT).

Liefde ziet in: 'Christus is ook voor hem gestorven! Iedereen die zich slecht gedraagt tegenover een christen met een zwak geloof, gedraagt zich slecht tegenover Christus' (vv.11-12, BGT). Paulus schrijft: 'Als ik dus door vlees te eten mijn broeder of zuster ten val breng, wil ik het nooit ofte nimmer meer eten; dan breng ik hen niet ten val' (v.13).

Liefde is belangrijker dan kennis. Als God iemand de maat neemt, meet Hij niet de omvang van zijn hoofd, maar van zijn hart. Het helpt niet om veel over God te weten; we moeten Hem kennen en Hem toestaan om ons te vullen met liefde voor Hem en voor anderen. Met andere woorden: het gaat niet om wat je weet, maar om wie je kent.

In het boek Prediker gaan wijsheid en kennis hand in hand. Wijsheid en kennis zijn beide in wezen goed:

'Wijsheid en bezit zijn goede zaken in het leven' (7:11, HB).

'Eén wijs mens heeft meer invloed dan de tien machtigste mannen van een stad' (v.19, BGT).

'Wat is het heerlijk wijs te zijn,
   dingen te begrijpen, te bestuderen en te kunnen uitleggen!
Wijsheid legt een glans over het gezicht van een mens
   en verzacht zijn hardheid' (8:1, HB).

Een voorbeeld van wijsheid is dat wijze mensen zich kunnen beheersen: 'Wees niet te snel geërgerd, dat staat gelijk aan dwaasheid' (7:9, HB).

Maar de schrijver van Prediker beseft dat wijsheid en kennis hun beperkingen hebben. Hoeveel wijsheid en kennis we ook hebben, we weten niets over de toekomst (v.14). Bovendien bestaat het gevaar van 'te veel wijsheid'. Je kunt een ongezonde honger naar kennis hebben die losstaat van God en zo een vorm van hoogmoed wordt:

'Daarom is het beter om niet al te goed te zijn, en ook niet al te wijs. Want dan zou je jezelf schade doen. Maar gedraag je ook niet al te slecht en doe niet al te dom. Want dan zou je te vroeg sterven' (vv.16-17, BGT).

Hoe wijs, rijk en machtig iemand ook is, 'geen mens kan bepalen hoe lang hij zal leven' (8:8a, BGT). 'Met iedereen loopt het op dezelfde manier af' (9:3, BGT).  We weten nooit wanneer ons leven ophoudt. 'Nooit weet de mens wanneer zijn tijd gekomen is' (v.12a).

Alleen God weet alles. Vergeleken met Hem is onze wijsheid en kennis heel beperkt. Uiteindelijk ligt alles 'in de hand van God' (9:1). We moeten genieten van het leven en er het beste van maken. Pluk de dag! God geniet als jij geniet! Geniet van het leven met je partner van wie je houdt, elke dag weer. Elke dag is een geschenk van God. Maak er het beste van (vv.7-9).

'Doe wat je hand te doen vindt. Doe het met volle inzet' (v.10a). Vergooi je leven niet, maar maak het beste van elk moment en grijp elke kans.

Jezus zei: 'Het eeuwige leven, dat is dat zij u kennen, de enige ware God, en hem die u gezonden hebt, Jezus Christus' (Johannes 17:3). Dit is de allerbelangrijkste kennis. Het begint nu en duurt tot in eeuwigheid. Deze kennis zet elke andere kennis in het juiste perspectief.