Rectificatie: De verborgen dingen

6 februari - dag 37

Toen ik Jezus pas leerde kennen, dacht ik dat ik het antwoord moest weten op elke vraag over het geloof. Hoe meer Bijbelstudie ik doe, hoe meer ik besef dat we niet alles hoeven te weten. Er bestaat zoiets als een gezond agnosticisme (de opvatting dat kennis van religieuze ideeën over vermeende bovennatuurlijke verschijnselen onmogelijk is), wat we ook een Bijbels agnosticisme zouden kunnen noemen.

Er zijn vragen waarop we het antwoord wel weten. Maar er zijn ook vragen waarop ons beste antwoord is: "Ik weet het niet." 'De verborgen dingen zijn voor de HEERE, onze God, maar de geopenbaarde dingen zijn voor ons' (Deuteronomium 29:29a).

We moeten duidelijk zijn over de dingen waarover de Bijbel duidelijk is. Wees niet agnostisch over wat je kunt weten. Wees ook niet te streng in de leer over dingen waarover de Bijbel agnostisch is.

In de gedeelten voor vandaag zien we drie voorbeelden van grote vragen die vaak worden gesteld. Op elk van deze vragen moet het antwoord zijn dat er dingen zijn die we weten ('de geopenbaarde dingen') en dingen die we niet weten ('de verborgen dingen').

Wat heeft de toekomst voor mij in petto?

Op een bepaald moment in mijn leven had ik de neiging tot catastroferen - vooral over gezondheidskwesties. Bij de minste pijn of symptomen ging ik uit van het ergste. Ik werd echt geholpen door iemand die me hierop wees en zei dat catastroferen betekent 'het gevaar overschatten en je vermogen om ermee om te gaan onderschatten'.

Catastroferen leidt tot angst en is het tegenovergestelde van geloof. Angst vertelt je dat je het niet aan zult kunnen. Geloof vertelt je dat je Vader in de hemel weet wanneer je kracht nodig hebt om het aan te kunnen en dat Hij je precies op tijd zal voorzien van alles wat je nodig hebt. God zal je wapenen met de kracht die je nodig hebt voor wat er ook maar in het verschiet ligt.

God gaf David de overwinning op al zijn vijanden. Terugkijkend op deze strijd zegt David: 'U omgordde mij met kracht voor de strijd' (v.40a). Dit waren niet de laatste vijanden tegen wie David moest vechten. Er stond hem nog heel wat strijd te wachten.

Wat je niet weet
Net als David weet je niet welke strijd je nog te wachten staat. Voor de meesten van ons zou het waarschijnlijk averechts werken als we precies zouden weten welke strijd we moesten leveren.
Wat je wel weet
We weten niet wat de toekomst zal brengen, maar we weten wel Wie de toekomst in zijn hand heeft. David wist dat omdat God hem ‘omgordde met kracht' (v.40) in het verleden, dat Hij dit ook zou doen in de toekomst. Je kunt weten dat God je alle kracht zal geven die je nodig hebt op het moment dat je die nodig hebt.

Wanneer komt Jezus terug?

Jezus heeft het over zijn terugkomst. Hij zegt dat er bepaalde dingen zijn die je hierover moet weten, en dat er andere dingen zijn die je niet weet. ('Wees dan waakzaam, want u weet niet op welk moment uw Heere komen zal. Maar weet dit ... ', 24:42-43).

Wat je niet weet
Jezus is er heel duidelijk over dat niemand weet wanneer Hij zal terugkomen. Hij zegt: 'Maar die dag en dat uur is aan niemand bekend, ook aan de engelen in de hemel niet, maar alleen aan Mijn Vader.' (v.36). Er waren bepaalde vragen waarop ook Jezus (tijdens zijn leven op aarde) moest antwoorden: "Ik weet het niet."

Er gaat zoveel tijd en energie verloren met speculeren over het exacte tijdstip waarop Jezus zal terugkomen. Het is niet de bedoeling dat je weet wanneer Jezus terugkomt, omdat je 'waakzaam' moet zijn (v.42) en klaar moet staan op het moment waarop Hij terugkomt.
Wat je wel weet
Jezus zegt dat we kunnen leren van de vijgenboom. 'wanneer zijn tak al zacht wordt en de bladeren uitspruiten, dan weet u dat de zomer nabij is.' (Mattheüs 24:32). Jezus zegt dat, als je let op de tekenen, je zult 'weten' dat de komst van Jezus 'nabij' is. Daarom moet je 'waakzaam' zijn (v.42, 25:13) en 'bereid zijn' (v.24:44).

Je weet ook dat Jezus op zich kan laten wachten, ook al is zijn komst nabij (25:5). En je weet ook dat Hij ‘op een uur waarop u het niet zou denken' (24:44). Wanneer Hij ook komt, het zal een verrassing zijn. Het belangrijkste is dat je voor Hem klaarstaat, op het moment dat Hij komt.

Jezus laat zien wat dat betekent, klaarstaan voor zijn terugkomst. Hij vertelt een verhaal over het verschil tussen een trouwe en verstandige dienaar en een slechte dienaar (vv. 45-51). De verstandige dienaar is klaar voor de terugkomst van zijn heer, blijft trouw aan zijn instructies en behandelt zijn mededienaren op een goede manier. De slechte dienaar lapt de instructies van zijn heer aan zijn laars en behandelt zijn mededienaren slecht. Het loopt heel verschillend af met de twee dienaren (vergelijk v.47 met v.51). Met andere woorden: je bent klaar voor de komst van Jezus als je God liefhebt en je naaste liefhebt.

Maar onder deze liefde voor God en je naaste ligt de belangrijkste factor van wat het betekent om klaar te staan voor Jezus’ terugkomst. In de gelijkenis van de tien meisjes zegt de bruidegom tegen de meisjes die in slaap zijn gevallen en niet klaarstonden: 'Ik ken u niet’ (25:12). We zien hier dat het ten diepste gaat om een ander soort kennis. Het gaat niet over intellectuele kennis maar over persoonlijke kennis.

Uiteindelijk gaat het niet om wat we weten, maar om wie we kennen. Het draait om een persoonlijke relatie met de bruidegom. Dat is waar het uiteindelijk om gaat; dat je Jezus kent (Johannes 17:3).

Waarom staat God het lijden toe?

We bereiken nu het hoogtepunt van het boek Job. We hebben hoofdstukken lang gelezen over Job en zijn vrienden die God vragen stellen. Nu worden de rollen omgekeerd en stelt God de vragen. Dit gedeelte zou je 'Jobs eindexamen' kunnen noemen. Dit examen bestaat uit een groot aantal vragen waarop hij het antwoord niet weet.

We zien dat het antwoord op de veelgestelde vraag 'Waarom staat God het lijden toe?' is dat er dingen zijn die we weten en dingen die we niet weten. De klacht van de Heer over de vrienden van Job is dat ze 'woorden zonder kennis' spreken (38:2). In plaats van te zeggen: ‘Ik weet het niet,’ hadden ze geprobeerd om Jobs lijden te verklaren, zonder echt de antwoorden te weten.

Wat je niet weet
God stelt Job 49 vragen over het heelal (in dichterlijke taal) waarop Job geheid "Ik weet het niet" zou hebben geantwoord, als hij daarvoor de kans had gekregen. God begint zijn vragen vaak met 'Kent u...' of 'Weet u...?' (v.33; 39:1-2). Het lijkt wel alsof God Job liefdevol plaagt. Hij zegt tegen hem: 'U weet dat immers wel?' (38:5b) en 'Maak het bekend, als u dit allemaal weet' (v.4b).

God wil met zijn vragen laten zien dat er bepaalde dingen zijn die mensen niet weten. Dat zijn de verborgen dingen die voor de Heer onze God zijn. Dit geldt vooral voor het vraagstuk van het lijden. Theologen en filosofen worstelen al eeuwen met het vraagstuk van het lijden en er is niemand die een eenvoudige en volledige verklaring heeft kunnen geven.

Als je lijdt zul je niet altijd precies weten waarom. God heeft Job nooit uitgelegd waarom hij leed (hoewel wij wel een gedeeltelijk antwoord krijgen in het begin van het boek), maar Hij heeft hem wel gezegd dat er een goede reden voor was. God maakt Job duidelijk dat hij (Job) eigenlijk maar heel weinig weet over het heelal en vraagt hem om te vertrouwen op Hem.

Het boek Job gaat niet zozeer over de reden waarom God lijden toestaat (theodicee, de rechtvaardiging van God) als over de manifestatie van God te midden van het lijden (theofanie), en hoe wij op lijden moeten reageren.
Wat je wel weet
In het gedeelte voor morgen lezen we dat Job erkent dat er 'dingen [zijn] die te wonderlijk voor mij zijn en die ik niet weet' (42:3). Er zijn dus dingen die we in dit leven nooit zullen weten. Er zijn echter ook dingen die je wel kunt weten: 'Ik weet dat U alles vermag, en geen plan is onmogelijk voor U' (v.2).

Je kunt weten dat God uiteindelijk alles in de hand heeft en dat je daarom gerust kunt leven in het vertrouwen dat 'voor hen die God liefhebben alle dingen meewerken ten goede' (Romeinen 8:28).

Pippa's bijdrage

Mattheüs 24:44

'Daarom moeten ook jullie klaarstaan, want de Mensenzoon komt op een tijdstip waarop je het niet verwacht.'

Soms gebeurt het me wel eens dat ik de ontbijtspullen op tafel laat staan en de kamer niet opruim omdat ik toch niemand verwacht en andere zaken belangrijker vind. Dan wordt er aangebeld en staat er onverwacht een gast voor de deur. Ik moet dan snel de vaat in de vaatwasser zetten en het eten in de koelkast terugzetten. Ik weet hoe de paniek voelt om zo te worden overvallen. Dat moet nog veel erger zijn als Jezus voor de deur staat. Nou verwacht Hij geen opgeruimd huis, maar Hij verwacht wel dat je klaarstaat. Daar moet je constant aan blijven werken.