Op koers blijven

27 januari - dag 27

Pippa en ik gaan graag samen wandelen. Een tijdje geleden maakten we een behoorlijk lange wandeling op de South Downs. We hebben allebei niet zo'n goed richtingsgevoel en we waren vergeten om een kaart mee te nemen. Op de een of andere manier raakten we van het pad af en kwamen we midden in de velden terecht.

Het was een van de kortste dagen van het jaar en het begon al vroeg te schemeren. Het leek erop dat we alleen terug bij de auto konden komen via een pad dat midden over een veld met een grote kudde koeien liep. Toen we bij de koeien in de buurt kwamen, kwam een aantal koeien heel vriendelijk om ons heen staan, terwijl andere van ons schrokken en over het veld begonnen te rennen.

We waren bang dat we door de opgeschrikte koeien onder de voet zouden worden gelopen. We besloten het veld te verlaten via een heel steile, glibberige helling. Pippa had al verder gelopen dan ze eigenlijk wilde, de duisternis viel in en een pad leek in geen velden of wegen te bekennen. Het zag er niet best uit.

Gelukkig vonden we toch een pad terug naar de auto. Dat was zo'n opluchting. We besloten dat we in het vervolg altijd een kaart zouden meenemen en altijd op de paden zouden blijven. Als je op de paden blijft, is het veel ontspannener en kun je beter samen praten. Het is ook veel beter voor je relatie!

In de Bijbel wordt het beeld van Gods paden en wegen vaak gebruikt; het zijn de wegen die naar het leven leiden.

Wees vastberaden om op Gods wegen te blijven

David zegt: ‘Ik hield mijn schreden in Uw sporen, (v.5a). Het Hebreeuwse woord voor wegen betekent letterlijk 'karrenspoor'. David is vastbesloten om Gods spoor te volgen. Als je Gods spoor wilt volgen, moet je op het volgende letten:

Je hart (wat je denkt)
‘U hebt mijn hart beproefd, het 's nachts doorzocht, U hebt mij getoetst, U vindt niets.’ (v.3a).
Je woorden (wat je zegt)
‘Wat ik ook moge denken,
het komt mij niet uit de mond’ (v.3c).
Je voeten (waar je heen gaat)
‘…zodat mijn voetstappen niet zouden wankelen.’ (v.5a).

Blijf op Gods wegen in je relaties

De leer van Jezus wat betreft relaties is van essentieel belang voor je eigen leven en voor de maatschappij. In dit gedeelte stippelt Jezus de wegen uit voor het gezinsleven.

Het belang van het huwelijk
De Farizeeën vragen Jezus hoe Hij denkt over echtscheiding, maar zijn antwoord gaat over het huwelijk. Hij grijpt terug naar het verhaal van de schepping. Jezus citeert Genesis 2:24 en zegt ‘Daarom zal een man zijn vader en moeder verlaten en zich aan zijn vrouw hechten, en die twee zullen tot één vlees zijn,’ (Mattheüs 19:5). Dit vers uit Genesis wordt gezien als de blauwdruk voor het huwelijk, niet alleen in het Oude Testament en door Paulus (Efeze 5:31), maar ook door Jezus zelf.

Bij het huwelijk ga je in het openbaar een levenslange verbintenis met een partner aan die zelfs vóór de band met je ouders komt. Bij het huwelijk word je één met je partner; het Hebreeuwse woord betekent letterlijk aan elkaar 'gelijmd', niet alleen in de lichamelijke zin, maar ook emotioneel, psychologisch, sociaal en geestelijk. Dit is de christelijke context van de 'eenwording van het vlees'. De Bijbelse leer van het huwelijk is de positiefste leer die er is. Het is ook de meest romantische. We zien hierin Gods perfecte plan.
Wanneer is echtscheiding toegestaan?
De Farizeeën blijven doorvragen over echtscheiding. Ze noemen het voorschrift van Mozes (Mattheüs 19:7). Jezus reageert hierop dat Mozes het toestond vanwege de hardheid van uw hart’ (v.8). Hij keert zich onomwonden tegen mannen die hun vrouw in de steek laten en zich daarbij beroepen op deze bepaling van de wet (en dat in een samenleving waarin vrouwen veel minder rechten hadden).

Mozes' bepaling over echtscheiding herinnert ons aan Gods genade en medelijden in situaties waarin we tekortschieten ten opzichte van zijn idealen. Maar Jezus zegt dat echtscheiding nooit ideaal is.

Als je de pijn van een stukgelopen huwelijk aan den lijve hebt ondervonden, kun je je waarschijnlijk vinden in Jobs beschrijving van zijn lijden in het gedeelte van het Oude Testament voor vandaag. We moeten alles in het werk stellen om huwelijken te beschermen (ons eigen huwelijk en dat van anderen – Ik wil ieder echtpaar sterk aanraden om de Marriage Course te volgen) en om alles te doen wat we kunnen om troost te bieden aan mensen die gescheiden zijn (en hen niet beschuldigen zoals Elifaz doet).
De roeping van het single-zijn
Jezus noemt drie soorten singles. De eerste is de geboren single; 'ze [zijn] nu eenmaal zo geboren' (v.12a, GNB). De tweede is de onvrijwillige single (v.12b); 'door mensen voor het huwelijk ongeschikt gemaakt' (GNB). De derde is de vrijwillige single; deze mensen zien van het huwelijk af met het oog op het hemelse koninkrijk (v.12c, GNB). Singles kunnen tijdelijk of voorgoed alleen blijven, maar worden in het Nieuwe Testament nooit als minderwaardig beschouwd. Zowel het huwelijk als het single-zijn zijn grote roepingen en aan beide kleven voor- en nadelen volgens het Nieuwe Testament.
Prioriteit voor kinderen
De woorden van Jezus stellen de houding van veel van zijn tijdgenoten tegenover kinderen aan de kaak. In de oudheid werden kinderen vaak aan de rand van de samenleving gehouden. Een bekend Brits spreekwoord zegt dat kinderen wel gezien, maar niet gehoord mogen worden.

Gods wegen zijn heel anders. Jezus legt zijn handen op kleine kinderen en bidt voor hen (v.13a). Als de leerlingen vinden dat Jezus te veel door hen wordt afgeleid, antwoordt Jezus: ‘Laat de kinderen begaan en verhinder hen niet bij Mij te komen, want voor zodanigen is het Koninkrijk der hemelen.’ (v.14). Hij laat zien dat we kinderen hoge prioriteit moeten geven in ons leven.

Als ouders is het erg belangrijk dat we onze kinderen de hoogste prioriteit geven en ze niet zien als afleiding van ons werk of van onze bediening. In de kerk moeten we inzien dat onze kinderen en jongeren de prioriteit moeten hebben als het gaat om middelen en faciliteiten, omdat het koninkrijk van de hemel net zo goed van hen is als van anderen. Ze zijn niet alleen de toekomst van de kerk, ze zijn de kerk.

Help anderen om op Gods wegen te blijven

Ik ben zo dankbaar voor mijn vrienden die me helpen om op het goede spoor te blijven. Maar soms kunnen zelfs onze vrienden ons verkeerd begrijpen of het mis hebben. In dit gedeelte zien we een tegenstelling tussen Job, die andere mensen helpt om op Gods wegen te blijven (4:3-4), en Elifaz, op wie Job niet kan rekenen (6:21, GNB).

Soms vragen mensen: “Is elk woord in de Bijbel waar?” Ik antwoord dan altijd: “Ja, maar de Bijbel moet wel worden geïnterpreteerd, net als elk ander boek.” Een van de regels voor interpretatie is dat we naar de context moeten kijken.

We moeten bij de woorden van Elifaz rekening houden met het feit dat God later tegen Elifaz uit Teman zegt: ‘Mijn toorn is ontbrand tegen u en tegen uw twee vrienden, want u hebt niet juist over Mij gesproken, zoals Mijn dienaar Job.’ (42:7). De woorden die we in dit gedeelte lezen, zijn niet allemaal waar. Jobs vrienden geven een veel te simplistisch antwoord op het vraagstuk van het lijden. Hun diagnose is vaak naïef, vroom en onrealistisch.

Job daarentegen, is realistisch en eerlijk in zijn worsteling met de pijn, slapeloze nachten, rouw en ellende. Zijn lijden is niet het gevolg van zijn eigen zonde, zoals Elifaz en zijn vrienden het doen voorkomen. Job vraagt terecht: ‘doe mij begrijpen waarin ik gedwaald heb.’ (6:24). Gods Geest zal altijd over ons oordelen naar aanleiding van specifieke zonden, terwijl Elifaz en zijn vrienden feitelijk tegen hem zeggen: “Je zal wel iets verkeerds gedaan hebben om zo te moeten lijden.” Mensen die lijden hebben hun leed niet noodzakelijkerwijs zelf veroorzaakt door hun zonde. Als we wel een zonde hebben begaan, dan zal God ons laten zien wat we verkeerd gedaan hebben.

De raad van Elifaz en zijn vrienden bestaat uit een combinatie van waarheden en onwaarheden, en hun woorden moeten als zodanig worden opgevat. Eén ding dat Elifaz zegt en dat waarschijnlijk waar is, is dat Job een man was die anderen hielp om op Gods wegen te blijven: ‘Zie, je hebt velen onderwezen, en je hebt slappe handen versterkt. Je woorden hebben degene die struikelde, opgericht, en de knikkende knieën heb je sterk gemaakt.’ (4:3-4).

Het is niet alleen je taak om zelf op de goede weg te blijven, maar ook om anderen te helpen door wat je doet en zegt.