Gods nabijheid in het Oude Testament is verbonden met Jeruzalem, de stad van God. 'God zelf woont daar' (v.6a, BGT). Gods nabijheid was vooral verbonden met de tempel, 'de heilige woning van de Allerhoogste' (v.5b); 'Met God in haar midden' (v.6a); 'De HEER van de hemelse machten is met ons' (v.8a,12a).

Toen Jezus op aarde was, verklaarde Hij dat zijn lichaam de tempel was waarin God woonde (zie Johannes 2:19-22). Met Pinksteren kwam God bij de mensen wonen door de Heilige Geest, de Geest van Christus. In het Nieuwe Testament is God niet bij ons in een fysieke tempel, maar in zijn volk, een heilige tempel (Efeziërs 2:19-22).

Er is altijd zo veel te doen in dit leven en het is zo verleidelijk om in actie te komen en het gewoon te doen. Maar de Heer moedigt je aan: 'Wees stil en weet dat Ik God ben' (Psalm 46:11a, WV). Als je de tijd neemt om stil te zijn en naar Hem te luisteren, zie je in deze psalm iets van de zegeningen die je krijgt als je weet dat God bij je is.

• Vrede
  
  'God is voor ons een veilige schuilplaats, een betrouwbare hulp in de nood. Daarom vrezen wij niet' (vv.2-3a).
  

• Vreugde
  
  'Een rivier, wijd vertakt, verblijdt de stad van God' (v.5a). Jezus had het erover dat de Heilige Geest 'rivieren van levend water' brengt (Johannes 7:38). Deze rivier stroomt niet in een echte stad, maar in je hart.
  

• Veiligheid
  
  'Met God in haar midden stort zij niet in, vroeg in de morgen komt God haar te hulp' (Psalm 46:6).
  

• Bescherming
  
  'De HEER van de hemelse machten is met ons, onze burcht is de God van Jakob' (vv.8,12). 'De machtige Heer helpt ons, de God van Jakob beschermt ons' (v.12, BGT).
  

Met de komst van Jezus en de komst van het koninkrijk van God is God gekomen om onder zijn volk te wonen. Jezus is 'Immanuel (...) God met ons' (Matteüs 1:23). Jezus heeft ons geleerd dat het koninkrijk er 'nu' al is en ook 'nog niet'.

• Gods nabijheid: 'Nu'
  
  De Farizeeën vroegen Jezus wanneer het koninkrijk van God zou komen. Jezus antwoordde: 'Het koninkrijk van God komt niet door de dagen op de kalender af te tellen. En ook niet wanneer iemand zegt: 'Kijk hier is het!' of 'Daar is het'. En waarom? Omdat Gods koninkrijk al onder ons is (Lucas 17:20-21, GNB).
  
  Het koninkrijk van God is de heerschappij van God. Jezus heeft het koninkrijk van God ingeluid door het goede nieuws van het koninkrijk te verkondigen en zieken te genezen (zie vv.15-18) en door zijn dood en opstanding. Met de komst van Jezus en de Heilige Geest is God bij zijn volk. Maar zijn nabijheid is niet altijd zichtbaar. De mensen kunnen vandaag de dag niet altijd zeggen: 'Hier is het' of 'Daar is het' (v.21), maar er komt een tijd dat zijn nabijheid wel zichtbaar zal zijn.
  

• Gods nabijheid: 'Nog niet'
  
  Jezus zal terugkomen. Op die dag komt het koninkrijk van God volledig tot vervulling. Dan zal iedereen het zien: 'Zoals de bliksem licht geeft wanneer hij van de ene naar de andere kant van de hemel flitst, zo zal de Mensenzoon verschijnen' (v.24).
  
  Dat is de dag waarop de Mensenzoon in al zijn heerlijkheid wordt geopenbaard (v.30), waarop we Hem met onze eigen ogen kunnen zien (1 Korintiërs 13:12, BGT) en 'dan zullen we altijd bij hem zijn' (1 Tessalonicenzen 4:17b). Dan zullen we de zichtbare nabijheid van God voor eeuwig kunnen ervaren.

Nu is Gods nabijheid niet zichtbaar. Mensen zijn bezig met eten, drinken, trouwen, kopen, verkopen, planten en bouwen (zie Lucas 17:27-28). Deze dingen zijn op zich niet verkeerd. Ze horen bij het normale leven van alledag. Het probleem in de tijd van Noach en Lot was dat de meeste mensen niet luisterden naar de waarschuwingen. Jezus roept je op om klaar te staan.

De tegenstrijdigheid is dat iedereen die zijn leven probeert veilig te stellen het zal verliezen en dat iedereen die zijn leven verliest het zal behouden (v.33). Als je altijd op zoek bent naar manieren om voor jezelf zo veel mogelijk uit het leven te halen, zo veel mogelijk geld, de hoogste functie, het meeste aanzien, populariteit, dan ben je eigenlijk de verliezer. Als je je leven verliest door jezelf op het tweede plan te zetten en Jezus te dienen, zal je juist het leven vinden in al zijn volheid.

Je leeft in de tijd tussen de eerste en tweede komst van Jezus. Vergeet niet om God te danken voor al zijn zegeningen. Slechts een van de tien mensen met huidvraat die Jezus had genezen kwam terug om Hem te bedanken: 'hij (...) keerde terug en loofde God met luide stem. Hij viel neer aan Jezus’ voeten om hem te danken' (Lucas 17:15-16).

Het is heel makkelijk om net als die andere negen huidvraatlijders te vergeten om Jezus te bedanken. Leer jezelf een dankbare houding aan en neem de tijd om Jezus te bedanken voor het verhoren van je gebed, voor zijn niet-aflatende liefde, voor zijn vergeving en zijn goedheid voor jou. Wees vooral dankbaar voor de belofte van Gods nabijheid. Toen ik een tijdje geleden aan het bidden was in Hyde Park, nam ik mezelf voor om 100 dingen te bedenken waarvoor ik God wilde bedanken. Dat kostte zo weinig moeite dat ik besefte dat ik nog zoveel meer dingen had waarvoor ik God wilde bedanken.

In dit gedeelte zien we de oudtestamentische achtergrond die ons helpt 'de nabijheid van de Heer' te begrijpen. Het land dat God als erfenis had gegeven, was de plaats die Hij had uitgekozen 'om er zijn naam te laten wonen' (26:2).

De mensen moesten hun geschiedenis belijden 'voor het aangezicht van de HEERE' (v.5, HSV). Ze moesten neerbuigen 'voor het aangezicht van de HEERE, uw God' (v.10, HSV). Ze moesten 'voor het aangezicht van de HEERE' bidden om Gods zegen voor zijn volk (vv.9-16, HSV). Ze moesten een feestmaal houden 'ten overstaan van de HEER, uw God' (27:7).

God had zijn volk gered van mishandeling, onderdrukking en slavenarbeid (26:7). Dit is een goede beschrijving van het leven zonder de nabijheid van God. God heeft zijn volk uitgekozen om 'zijn kostbaar bezit' te zijn (v.18). Hij geeft hun de opdracht om een plek te bouwen waar ze vredeoffers kunnen brengen en een feestmaal 'ten overstaan van de HEER' kunnen houden (27:7).

Het is de zonde die ons bij God vandaan houdt. Daarom waarschuwt God zijn volk om geen afgoden te vereren, familie in ere te houden, niet te stelen, de blinden niet te misleiden, geen onrecht te doen, geen seksueel losbandig leven te leiden, niet te moorden en zich niet schuldig te maken aan omkoperij (vv.14-26).

Als de mensen gehoorzamen en zich aan al deze wetten houden, zullen ze al Gods zegeningen ontvangen (28:1-14). God belooft hun dat Hij hun huis, familie, werk en andere activiteiten zal zegenen. Joyce Meyer schrijft hierover: 'Gehoorzaamheid is niet iets dat je af en toe doet, het is een levenshouding. Er is een groot verschil tussen mensen die God iedere dag willen gehoorzamen en mensen die alleen gehoorzamen om problemen te voorkomen. God laat mensen zien hoe ze problemen kunnen voorkomen, maar Hij overlaadt mensen met zegen als ze ervoor kiezen om hun leven volledig in zijn dienst te stellen en gehoorzaamheid aan Hem kiezen als levenshouding.'

Natuurlijk heeft niemand van ons de Heer volledig gehoorzaamd, behalve Jezus. Zijn dood en opstanding hebben het mogelijk gemaakt dat jij vergeving ontvangt en Gods nabijheid mag ervaren met een voorproef van alle zegeningen die in dit gedeelte worden beloofd. En er komt een dag dat Jezus terugkomt en je deze zegeningen in al hun volheid ervaart in de zichtbare nabijheid van God: Vader, Zoon en Heilige Geest.