Als je hart zacht wordt gemaakt door God, zul je onvermijdelijk liefde aan anderen betonen. Je zou als doel in het leven moeten hebben om de liefde te zoeken (v. 9a, HSV).

• Heb de armen lief
  
  Je houding ten opzichte van de armen weerspiegelt je houding ten opzichte van God. 'Wie een arme in het nauw drijft of bespot, kwetst op die manier diens Schepper' (v.5a, HB). Als volk van God worden we geroepen om armen vriendelijk te bejegenen en te dienen.
  

• Heb je familie lief
  
  Het is Gods ideaal dat je een hechte en liefdevolle band hebt met je ouders, grootouders en kinderen: 'Kleinkinderen zijn voor grootouders de kroon op hun leven, kinderen zijn trots op hun voorouders' (v.6).
  

• Heb je vrienden lief
  
  Liefde tussen goede vrienden is bijzonder waardevol. Wees zuinig op je vriendschappen. Wees niet snel beledigd of haatdragend: 'Wie vriendschap zoekt, dekt fouten toe, wie ze telkens oprakelt, verliest zijn vrienden' (v.9).
  

• Heb je criticasters lief
  
  Jezus heeft tegen ons gezegd: 'Heb je vijand lief' (Matteüs 5:44). Een zacht hart staat open voor kritiek van vriend en 'vijand'. 'Een verstandig mens wordt meer geraakt door een verwijt dan een dwaas door honderd slagen' (Spreuken 17:10).
  
  Doe je uiterste best om ruzie te vermijden: 'Wie een ruzie begint, ontketent een stortvloed; staak de strijd voordat hij losbarst' (v.14).

Het maakt niet uit wat er aan de buitenkant gebeurt als je geen 'zacht hart' hebt. Hier heeft Paulus het over het belang van het hart. Hij legt uit dat het de bedoeling was dat de Joden, Gods uitverkoren volk, een band met God zouden hebben. En daarom gaf Hij hun de wet. Ze kenden Gods wil (2:17-18). Het was de bedoeling dat ze de blinden zouden leiden, een licht zouden zijn in het duister, onverstandigen zouden opvoeden en onwetenden les zouden geven (vv.19-20).

De besnijdenis was het uiterlijke en zichtbare teken dat correspondeerde met de innerlijke, onzichtbare houding van het hart. Paulus betoogt dat ze zich, net als wij, jammer genoeg niet aan Gods wet hebben gehouden (vv.21-27).

Vervolgens wijst Paulus hun op wat echt belangrijk is: 'Jood ben je van binnen, en de werkelijke besnijdenis is er een van het hart, een geestelijke en niet een naar de wet. Zo iemand wordt geprezen, niet door de mensen maar door God' (v.29, WV).

Het gaat God om je hart. Iedereen bij wie de Heilige Geest in zijn hart woont, krijgt dezelfde erfenis als de Joden in het Oude Testament. Dit geldt voor elke ware christen.

Betekent dit dat wat de Joden hadden gekregen niets waard was? Nee. Paulus maakt duidelijk dat er grote voordelen zitten aan Joods zijn. Zo heeft God aan hen zijn woord toevertrouwd (3:2). Wat een ongelofelijk voorrecht! Tegenwoordig heb je niet alleen het woord van God in de Schriften die zij hadden, je hebt ook de woorden van Jezus en al het andere wat in het Nieuwe Testament staat. Jij bent nog meer bevoorrecht.

Verderop in de brief aan de Romeinen gaat Paulus hier uitvoeriger op in (Romeinen 9-11). Nu weidt hij eerst uit over een bezwaar dat zijn tegenstanders hebben opgeworpen (3:3-8). Hij legt ook nu de nadruk op Gods liefde en trouw. Hoe ontrouw we ook zijn, God blijft trouw aan ons. Het zou absurd zijn om hier misbruik van te maken en je slecht te gedragen. Gods trouw aan ons is juist een stimulans voor ons om ook trouw te zijn aan Hem.

Een zacht hart moet gepaard gaan met harde voeten, zodat het volk van God bereid is om op te komen voor de armen en zwakken, om onrecht te bestrijden en op te komen voor de onderdrukten.

Dit was een periode (760-750 v. Chr.) van welvaart voor Israël en Juda. Maar materiële welvaart is niet altijd een teken van Gods zegen. In deze tijd resulteerde welvaart in zelfgenoegzaamheid, corruptie, immoreel gedrag en groot onrecht.

Amos was profeet. Hij was geen priester of gewijde voorganger. Hij bleef wie hij was: een schapenfokker die niet onder de indruk was van voorspoed, macht en positie. Hij kwam op voor de onderdrukte armen en klaagde de bevoorrechte rijken aan die Gods naam misbruikten om allerlei onrecht en onderdrukking te legitimeren.

Net als Paulus verkondigt Amos Gods oordeel over godsdienstige en niet-godsdienstige mensen.

Hij begint met de niet-godsdienstigen die zondigen zonder de wet. De buurvolken van Israël hadden verschrikkelijk gezondigd. Ze worden veroordeeld voor hun buitengewone wreedheid en verschrikkelijke martelpraktijken (1:3), voor slavernij en slavenhandel (v.6), voor hun gebrek aan medelijden (v.11), voor het openrijten van zwangere vrouwen (v.13) en voor het ontheiligen van de doden (2:1). Amos spreekt over Gods vonnis over deze afschuwelijke misdaden (1:3,6,9,11,13).

Amos en Paulus (Romeinen 1:18-20) pleiten allebei voor een 'natuurlijke wet'. Zelfs als ze de geschreven wet van God niet hebben, is er een 'natuurlijke wet' die in hun hart geschreven staat (Romeinen 2:15). Ze weten dat bepaalde dingen verkeerd zijn. Dat was de grond waarop de leiders van Nazi-Duitsland werden veroordeeld tijdens het proces in Neurenberg na de Tweede Wereldoorlog.

Net als Paulus (Romeinen 2:12) vervolgt Amos dat Gods volk, dat de geschreven wet van God heeft, wordt gevonnist naar nog striktere maatstaven. Hij heeft het niet meer over het vonnis over de heidenen, maar vertelt over het vonnis over Juda en Israël die de wetten van de HEER hebben verworpen en zich niet hebben gehouden aan zijn geboden (Amos 2:4).

God had zo veel voor hen gedaan en toch hielden ze zich niet aan zijn wet. Wat God vooral belangrijk vindt, is hun houding ten opzichte van de armen en behoeftigen. Hun harten waren hard geworden. 'Jullie verkopen onschuldige mensen voor een beetje geld, en arme mensen voor een paar schoenen. Jullie geven zwakke mensen nog een trap als ze al op de grond liggen. Jullie duwen mensen die om hulp vragen, opzij' (2:6-7, BGT). Ze maken zich ook schuldig aan slavernij en seksueel wangedrag (v.7c).

En tijdens dit alles 'lopen ze in de tempel rond met mooie kleren aan. Maar die kleren hebben jullie gestolen! Jullie drinken wijn in de tempel, maar die wijn hebben jullie gekocht met gestolen geld' (v.8, BGT).

De misdaden van het volk van God zijn niet zo afschuwwekkend als die van de niet-godsdienstigen. En toch worden ze even zwaar bestraft (vv.13,16), omdat God hun zo rijkelijk heeft gezegend (vv.10-11). We moeten onszelf niet op de borst slaan omdat onze misdaden minder erg zijn dan die van anderen. Onze misdaden springen misschien minder in het oog, maar in Gods ogen zijn ze even erg. God zij dank voor de vergeving en genade die we door Jezus ontvangen.