Israël was een theocratie. Kerk en staat waren onlosmakelijk met elkaar verbonden. De gezalfde leider van Gods volk (v.39) was ook degene die de kroon droeg (v.40) en op de troon zat (v.45).

Koningen worden in het Oude Testament beschouwd als door God gezalfd. Toch waren velen van hen zondig en gehoorzaamden ze de Heer niet. De psalmdichter schrijft: 'Toch hebt u hem verstoten en verworpen, uw toorn over uw gezalfde uitgestort, het verbond met uw dienaar versmaad, zijn kroon vertrapt en ontwijd' (vv.39-40).

We leven in de tijd tussen de eerste en tweede komst van Jezus. Als Jezus terugkomt, zal Hij voor eeuwig regeren. Dan is er geen behoefte meer aan menselijk bestuur. Tot die tijd hebben we menselijk bestuur nodig. Het gezag van overheden moeten we zien als gezag dat door mensen is aangesteld (1 Petrus 2:13).

Dit betekent niet dat mensen dit gezag onafhankelijk van God hebben bedacht. Het is een instelling die inherent is aan het menselijke, sociale bestaan zoals God dat heeft gemaakt.

Aangezien God de voorwaarden bepaalt, moet iedereen zich aan het gezag onderwerpen (Romeinen 13:1-2).

Als dit geldt voor de burgerlijke overheid, dan geldt dit eens te meer voor het kerkelijk bestuur. Verschillende kerken hebben verschillende gezagsstructuren. Het is mijn ervaring dat we veel vrijheid krijgen als we ons onderwerpen aan het bestuur van onze kerk.

Dit is het basisprincipe van het Nieuwe Testament. We moeten elk gezag erkennen: de landelijke overheid, gemeentelijke overheid en de instellingen waar we deel van uitmaken. Waarom?

• Omdat ze deel uitmaken van het gezag dat is ingesteld door God.
• Omdat ongehoorzaamheid consequenties heeft: 'Als je verkeerde dingen doet, kijk dan maar uit! Want de overheid heeft haar macht niet voor niets. Mensen die misdaden plegen, krijgen hun verdiende straf. Ook op die manier staat de overheid in dienst van God' (v.4 BGT)
• '... maar ook omwille van uw geweten' (v.5, NBV). Als we het gezag niet gehoorzamen, hebben we geen zuiver geweten. 'Accepteer dus het gezag van de overheid. Allereerst omdat je dan niet gestraft wordt. Maar ook omdat je weet dat dat goed is' (v.5, BGT).

We zien hier een duidelijk onderscheid tussen je persoonlijke moraal en de wet die wordt opgelegd door het gezag. Op het gebied van je persoonlijke moraal is de leer van Paulus heel vergelijkbaar met die van Jezus, namelijk geen wraak nemen en de andere wang toekeren (12:14-21). Maar vervolgens heeft hij het over het gezag van de overheid (13:1-6). Hij noemt bestuurders dienaars van God die mensen die slechte dingen doen straffen (v.4).

De overheid is er om mensen te beschermen. Als je aan de kant blijft staan en niet ingrijpt bij geweld, is dit liefdeloos en onchristelijk. Zo is het ook terecht dat het gezag geweld gebruikt om zijn burgers te beschermen tegen bedreigingen van binnenuit, maar ook tegen bedreigingen van buitenaf. In de praktijk is het vaak heel moeilijk om te bepalen wanneer dergelijk geweld gerechtvaardigd is.

Minder controversieel is dat we moeten betalen wat we verschuldigd zijn (vv.6-8). Dit betekent dat we belasting tot de laatste cent moeten betalen en dat we onze rekeningen op tijd voldoen: 'Geef iedereen wat hem toekomt (...) Wees elkaar niets schuldig' (vv.7-8).

Het is niet verkeerd om schulden te plannen en te beheren, zoals een hypotheek, een studielening of een creditcard. Maar ongeplande en onbeheersbare schulden moeten heel bewust worden vermeden. Als we in de schulden zitten, is het belangrijk dat we dit onder ogen zien en zo snel mogelijk hulp inroepen, bijvoorbeeld van een christelijke schuldhulporganisatie.

Je kunt je houden aan de wet door je naaste lief te hebben als jezelf. 'Als je houdt van de ander, heb je precies gedaan waar het in de wet om gaat' (v.8b, BGT).

Als je van de ander houdt, steel je niet, omdat de ander daar ongelukkig van wordt; moord je niet en word je zelfs niet onterecht boos, omdat je anderen daarmee kwaad doet. Je gaat niet vreemd vanwege de schade aan huwelijk en relaties.

'Vermoord niemand. Ga niet vreemd. Steel niet. Verlang niet naar iets dat van een ander is. Deze en alle andere regels kunnen in één zin gezegd worden: Van de mensen om je heen moet je evenveel houden als van jezelf. Als je van de ander houdt, zul je hem geen kwaad doen. Het gaat er dus om dat jullie elkaar liefhebben. Dat is alles wat de wet van je vraagt' (vv.9-10, BGT).

Liefde is de samenvatting en vervulling van de wet. Liefde is geen excuus om je niet aan de geboden te houden, maar een manier om ze in ere te houden. De geboden zijn ons uit liefde gegeven en wij kunnen ons eraan houden door lief te hebben. Paulus schrijft niet dat je je niet aan de geboden hoeft te houden als je liefhebt. Nee, hij zegt juist dat je je aan de geboden zult houden omdat je liefhebt.
Jezus is het toonbeeld van liefde. Paulus zegt: 'Omkleed u met de Heer Jezus Christus' (v.14). Bid dat Jezus' karakter, zijn liefde, je vandaag mag omringen en beschermen en dat je zijn liefde mag laten stralen op de mensen die vandaag je pad kruisen.

In de wereld van vandaag zien we goed en slecht leiderschap en bestuur. Ook het volk Israël heeft slechte bestuurders gekend.

De schrijver van Kronieken besluit zijn lijsten en afstammingen met de woorden: 'Zo is heel Israël ingeschreven in de registers die zijn opgenomen in de kroniek van de koningen van Israël. De Judeeërs waren vanwege hun ontrouw als ballingen naar Babylonië gevoerd' (9:1). In zijn lijst vermeldt hij Saul: 'Kis verwekte Saul, Saul verwekte Jonatan' (8:33). Saul wordt later een voorbeeld genoemd van iemand die het land eerst goed bestuurde, maar zich later als een slecht leider ontpopte (10:13-14).

Saul werd een voorbeeld van het soort leider waarover we lezen in Openbaring 13. Toch probeerde David zoveel mogelijk om Saul trouw te blijven en zich aan zijn gezag te onderwerpen.