Vijf uitvluchten

9 februari - dag 40

Het lied 'My Way' klinkt vaak bij begrafenissen. Het is het lied met de meeste covers. De bekendste versie is die van Frank Sinatra van zijn album 'My Way' uit 1969. Op de Filipijnen is 'My Way' zo populair in karaokebars, dat het is aangewezen als oorzaak van een aantal sterfgevallen waarbij een ruzie over een uitvoering ervan uit de hand was gelopen!

'And did it my way! (Ik heb het op mijn manier gedaan)

Yes, it was my way!’ (Ja, op mijn eigen manier)

'Mijn manier', dat is het motto van onze wereld. Maar niet dat van Jezus. Jezus heeft gezegd: 'Maar niet zoals Ik wil, maar zoals U wilt' (Mattheüs 26:39c). Hij bidt: '... laat Uw wil dan geschieden' (v.42). Hij verzon geen uitvluchten. Jezus deed de dingen op Gods manier. Zoals we vandaag lezen verzon Mozes daarentegen vijf uitvluchten voordat hij zich uiteindelijk neerlegde bij Gods manier.

De weg van de wijsheid

Spirituele groei is als een reis; je komt steeds een stapje verder. Het is niet zo belangrijk hoe ver je al bent; wat telt is dat je de goede kant op gaat en niet stilstaat.

Het boek Spreuken vertelt ons dat er twee wegen zijn: 'het pad van goddelozen (...) de weg van de kwaaddoeners' (v.14) en 'de weg van de wijsheid' (v.11a), de 'weg van de rechtvaardigen' (v.18a). Er staat niet dat we goddelozen moeten mijden, wat zou betekenen dat we ons zouden moeten terugtrekken uit de wereld. Er staat dat we hun wegen moeten mijden, moeten voorkomen dat we de dingen op hun manier doen. Als je Gods aanwijzingen volgt, belooft Hij dat Hij je de ‘weg van de wijsheid’ zal wijzen (v.11).

Gods manier is misschien niet de gemakkelijkste, maar je wordt wel heel blij en enthousiast als je de dingen op zijn manier doet. 'Maar het pad van rechtvaardigen is als een schijnend licht, dat gaandeweg helderder gaat schijnen tot het volledig dag is geworden.’ (v.18). 'Zij worden steeds gelukkiger en wijzer. Ze lijken op de zon die steeds meer gaat stralen' (vv.18-19, BGT).

Jouw manier

Jezus zegt tegen God: “Niet op mijn manier, maar op de uwe”. Jezus heeft ons niet alleen leren bidden 'uw wil geschiede', Hij bad dit ook zelf: 'Als het mogelijk is, laat deze beker dan aan Mij voorbijgaan. Maar niet wat Ik wil moet gebeuren, maar wat U wilt' (v.39, HB). Hij bad nog een keer: 'Als deze beker niet kan voorbijgaan, zonder dat Ik hem leegdrink, laat dan Uw wil uitgevoerd worden' (v.42 HB).

Dit zijn geen gebeden van berusting, maar juist gebeden die getuigen van grote moed. Jezus was bereid om de dingen op Gods manier te doen, wat er ook zou gebeuren.

In dit gedeelte zien we Jezus in al zijn menselijkheid: 'Hij begon angstig en onrustig te worden. 'Ik ben doodsbang', zei Hij. 'Mijn hart breekt van verdriet' (v.38, HB). Hij had zijn drie beste vrienden bij zich. Dezelfde drie die Jezus hadden gezien in zijn goddelijke gedaante bij de transfiguratie, zien Hem nu in de diepste menselijke ellende. Hij bidt tot God zijn Vader of het niet anders kan. Toch is Hij bereid om de wil van de Vader te doen, tegen elke prijs.

De prijs voor Jezus was van een heel andere orde dan de prijs die wij moeten betalen. Hij nam de zonde van de hele wereld op zijn schouders. Daarom was zijn ziel 'zeer bedroefd, tot de dood toe' (v.38). Drie keer bidt Jezus of 'deze drinkbeker' aan Hem voorbij mag gaan (vv.39,42,44). De beker verwijst naar zijn aanstaande lijden en dood.

Vlak voordat ze naar Getsemane gingen, had Jezus tijdens het pesachmaal nog gesproken over de beker als over zijn bloed ‘dat voor velen vergoten wordt tot vergeving van zonden’ (v.28). Net als vaker in het Oude Testament, verwijst deze beker ook naar de wraak van God (zie Jesaja 51:22; Habakuk 2:16). Aan het kruis heeft Jezus de beker gedronken voor jou.

Als je depressief bent, overmand door verdriet, bezorgd, of midden in een moeilijke situatie zit, is het zo geruststellend om je te realiseren dat Jezus dit alles en nog veel erger heeft doorgemaakt. Jezus weet precies wat je doormaakt en je kunt zijn voorbeeld volgen en alles in Gods hand leggen.

Er is een verrassend contrast tussen wat er gebeurde in de tuin van Getsemane en in de tuin van Eden. Adam en Eva zeiden in de tuin van Eden tegen God: “Niet uw wil, maar de mijne”. Maar in de tuin van Getsemane bidt Jezus tot zijn Vader: “Niet mijn wil, maar de uwe”. Gods manier betekende lijden en dood, maar het bracht de redding van de hele wereld.

Gods manier

Ik vind dit gedeelte altijd heel troostrijk en bemoedigend. Ik ben nogal verlegen en introvert. Ik wil eigenlijk liever geen leider zijn. Ik vind het enorm bemoedigend dat zelfs de grote leider Mozes liever geen leider wilde zijn en dat hij uitvluchten verzon om maar niet te hoeven doen waar God hem toe riep.

In de gedeelten van gisteren en vandaag zien we zijn vijf uitvluchten (die ik zelf ook zou kunnen gebruiken):

'U hebt de verkeerde persoon gekozen'
Mozes zei: 'Maar wie ben ik?' (3:11). Hij voelde zich te min. Ik heb het gevoel dat ik niet goed genoeg ben, niet heilig genoeg. Mozes zei tegen God: “U hebt de verkeerde. Waarom ik?”

Gods reactie is: 'Ik zal met U zijn' (v.12a). Dat is het enige wat telt.
'Ik ben er (nog) niet klaar voor'
Mozes zegt: 'Wat moet ik dan tegen hen zeggen?' (v.13). Hij vond dat hij niet genoeg wist. Hij dacht dat hij niet alle vragen kon beantwoorden. Hij dacht dat hij niet wist wat hij moest zeggen.

God zei: 'Dit moet u (...) zeggen' (v.14).
God geeft je de boodschap op het moment dat je die nodig hebt.
'Wat als ik het niet goed doe'
Mozes vraagt zich af wat er zal gebeuren als het misgaat. Hij zegt: 'zij zullen mij niet geloven en niet naar mijn stem willen luisteren, want zij zullen zeggen: De HEERE is niet aan u verschenen.’ (4:1).

In reactie hierop liet God Mozes zijn macht zien (vv.2–9).
'Ik kan het niet'
Mozes zegt: 'Och Heere, ik ben geen man van veel woorden. Dat ben ik sinds jaar en dag al niet, … ik spreek onduidelijk en moeizaam.’ (v.10). Sommige mensen denken dat Mozes misschien stotterde of een ander spraakgebrek had ('Ik ben niet welbespraakt’, 6:11).

God zei: 'Ik zal Zelf met uw mond zijn, en u leren wat u spreken moet.’ (4:12). Gods kracht is zichtbaar in zwakheid.
'Iemand anders doet het wel'
Mozes zegt: 'Zend toch iemand anders' (v.13). We denken vaak dat iemand anders het beter kan dan wij.

Nu wordt het God te gortig, maar Hij zegt toch dat Hij Aäron met hem mee zal sturen: 'Ikzelf zal met uw mond en zijn mond zijn en u leren wat u doen moet.’ (15b).

Uiteindelijk legde Mozes zich erbij neer om het op Gods manier te doen, en gaf hij gehoor aan Gods oproep. Toen begon de strijd en werd het eerder erger dan beter. De manier van de farao (5:15) was zeker niet Gods manier. Het volk van God werd gedwongen om stenen te maken zonder stro. Mozes en Aäron kregen kritiek en weerstand van hun eigen volk over zich heen (v.21). Mozes klaagde tegen God dat Hij zich niet aan zijn belofte hield (v.23).

In reactie op de klacht van Mozes gaf God hem een duidelijker beeld van wie Hij is. God zei: 'Ik ben de HEERE. Ik ben aan Abraham, Izak en Jakob verschenen als God de Almachtige, maar met Mijn Naam HEERE ben Ik hun niet bekend geweest.’ (6:1-2).

In een paar zinnen laat God meer van zichzelf zien aan Mozes. Zijn karakter is niet veranderd; Hij is trouw en houdt Zich aan zijn woord (vv.3-4). Hij lijdt met je mee en voelt je pijn (v.4). Hij verzekert je dat Hij zal zorgen voor verlossing en vrijheid (v.5). Hij leidt je binnen in een hechte relatie met Hemzelf (v.6). Hij leidt je naar je erfenis en brengt je thuis (v.7).

Maar toen Mozes dit allemaal aan het volk vertelde, 'luisterden [zij] niet naar Mozes door hun moedeloosheid en de harde slavenarbeid.’ (v.8). Mozes klaagt bij God dat het precies gaat zoals hij had gevreesd. Hij zegt: 'De farao zal heus niet naar me luisteren. Want de Israëlieten willen al niet eens naar me luisteren. En ik ben ook helemaal geen goede spreker' (v.12, BGT).

Zo gaat het vaak in de Bijbel. Eerst komt Gods roeping en visie, dan volgen allerlei problemen en moeilijkheden en daarna pas zien we hoe de belofte wordt waargemaakt. Gods manier is niet altijd gemakkelijk – vaak juist bijzonder uitdagend – maar uiteindelijk toch ook wonderbaarlijk bevredigend.