Gods grote goedheid en genade

26 november - dag 330

Het verhaal gaat dat de Engelse hervormer John Bradford (ca.1510-1555), bij het zien van een grote groep veroordeelde criminelen op weg naar hun terechtstelling, opmerkte: “Het is alleen aan Gods goedheid en genade te danken dat John Bradford daar niet bij loopt.”

John Newton, vooral bekend als de componist van het lied Amazing grace (Onvoorstelbare goedheid), wist op zijn sterfbed in 1807 de geweldige goedheid en genade van God in woorden te vatten: Hij zei: “Ik ben een grote zondaar, maar Christus is een geweldige Redder.”

In het gedeelte van het Nieuwe Testament voor vandaag heeft Petrus het over 'God, de bron van alle genade' (1 Petrus 5:10). Hoe moet je Gods grote goedheid en genade beantwoorden?

Psalm 134:1-3

1. Dank en loof God, de bron van alle genade

Genade is een geschenk en de gepaste reactie als je een geschenk krijgt is dankbaarheid. Lofprijzing is de ultieme vorm van dankbaarheid en daarom is het goed om God, de bron van alle genade, te loven en te prijzen.

De psalmdichter schrijft: 'Kom en zing de lof van de Heer, iedereen die hem dient, die ook 's nachts in zijn huis is. Hef uw handen omhoog in gebed en zing de lof van de Heer, in zijn heiligdom' (vv.1-2, GNB).

Heer, ik dank U uit de grond van mijn hart dat U de bron van alle genade bent. Dank U dat U, Die hemel en aarde hebt gemaakt, mij zegent (v.3).

1 Petrus 5:1-14

2. Stel je bescheiden op naar God, de bron van alle genade

Leiders worden opgeroepen om het goede voorbeeld te geven (v.3). Elke christelijk leider zou bescheiden moeten zijn. Commandeer andere mensen niet en vertel ze niet wat ze moeten doen: 'Stel u niet heerszuchtig op' (v.3a); 'Speel niet de baas over hen die aan uw zorgen zijn toevertrouwd, maar wees een voorbeeld voor de kudde' (v.3, WV).

Het is de roeping van leiders in de kerk om herders te zijn. Paus Franciscus zegt dat pastores naar schaap moeten ruiken. Herders houden van hun schapen, zorgen goed voor hen en blijven bij hen in de buurt. Een leider houdt toezicht op het pastorale werk van anderen en moedigt hen aan om hun gaven te gebruiken.

Petrus zegt dat je dit niet als plicht moet zien, maar als iets wat je graag wilt (v.2, HB). Je moet het niet doen om er zelf beter van te worden – 'Doe het niet om er rijk van te worden' (v.2e, BGT) – maar om anderen te dienen – 'Zorg voor hen omdat je het zelf graag wilt' (v.2f, BGT).

Petrus zegt dat jongeren het gezag van de oudsten (de leiders) moeten erkennen (v.5). Leiders moeten goed leiding geven en volgelingen moeten zich voegen naar hun leiding.

Hij besluit zijn brief met drie instructies voor 'ieder van u' (v.5). Dit zijn manieren om te reageren op alles wat 'God, de bron van alle genade' voor ons doet (v.10). Genade loopt als een rode draad door het Nieuwe Testament en ook door dit gedeelte: Dit is 'de ware genade van God' (v.12, GNB, HSV, WV, HB).

Neem een bescheiden houding aan

Petrus schrijft: '... in de omgang met elkaar siert een bescheiden houding u allen' (v.5, GNB). 'God keert zich tegen hoogmoedigen, maar aan nederigen schenkt hij zijn genade' (v.5b). Bescheidenheid is een keuze. Het is iets dat je zelf moet doen: 'Maak jezelf dus onbelangrijk' (v.6a, BGT). Bescheiden zijn is iets wat je moet willen.

In de woorden van C.S. Lewis: 'Echte bescheidenheid betekent niet dat je minder van jezelf denkt. Het betekent dat je minder áán jezelf denkt.' Bescheidenheid en genade zijn nauw met elkaar verbonden. Genade is gratis en daarom is bescheidenheid de enige passende reactie op genade.

Leef zonder zorgen voor God

Petrus schrijft: 'U mag uw zorgen op hem afwentelen, want u ligt hem na aan het hart' (v.7). Hij eindigt met de woorden: 'Vrede zij met u allen, die één bent in Christus' (v.14). God houdt van jou. Hij is de God van alle genade. Je kunt al je zorgen bij Hem neerleggen. Niets is te groot of te klein om aan Hem toe te vertrouwen. Thomas à Kempis heeft geschreven: 'Mensen die worden gedragen door Gods genade, hoeven zelf niet veel te dragen.'

Als je je rust kunt bewaren is dat een bewijs dat je je bescheiden opstelt naar God, dat je erop vertrouwt dat Hij doet wat gedaan moet worden.

Wees op je hoede

'Wees waakzaam, wees op uw hoede, want uw vijand, de duivel, zwerft rond als een brullende leeuw, op zoek naar een prooi' (v.8). Petrus herinnert zijn lezers eraan dat ze niet de enigen zijn die lijden en dat hun lijden niet eeuwig zal duren. God zal het laatste woord hebben (vv.9-11).

De eigenschappen die in dit gedeelte worden geprezen, zijn compleet anders de waarden in onze cultuur. Tegenover onze cultuur van jeugd en schoonheid staat waardering en erkenning van het gezag van oude en wijze mensen. Tegenover zelfverheerlijking staat bescheidenheid. God belooft je zijn hulp in je strijd tegen stress en zorgen. Het is niet de bedoeling dat je onmiddellijke bevrediging van je behoeften zoekt; je wordt gevraagd om geduldig en op je hoede te zijn. Dit is bepaald geen gemakkelijke opdracht, maar als je erin slaagt, zul je je staande kunnen houden en de duivel kunnen weerstaan.

Heer, help me om bescheiden, volgzaam, geduldig en waakzaam te zijn. Help me om het werk van de duivel te herkennen en hem te weerstaan.

Vandaag wil ik al mijn zorgen bij U neerleggen ... Heer, dank U dat U de God van alle genade bent.

Daniël 1:1-2:23

3. Stel je vertrouwen op God, de bron van alle genade

Werk je in een wereldlijke omgeving met mensen die er heel andere normen en waarden op na houden dan jij?

In het boek Daniël lezen we over het leven en de loopbaan van Daniël en drie andere jongemannen die carrière maakten in dienst van de koning van Babylonië. Zij geven een uitstekend voorbeeld dat je kunt volgen om op een christelijke manier te werken in een omgeving die God niet erkent. Dit weerspiegelt de situatie op de 'seculiere' werkvloer. Deze hoofdstukken bieden een schat aan praktische voorbeelden en hulp.

We zien de vier vrienden samenwerken met hun werkgevers zonder hun eigen normen en waarden los te laten. Ze weigeren zich aan te passen, maar storten zich wel vol overgave in hun nieuwe omstandigheden en carrière. Ze krijgen een driejarige opleiding tot leider. Ze vinden het goed dat ze een andere naam krijgen die laat zien dat ze nu deel uitmaken van de Babylonische overheid en ze lijken alle vier een glanzende carrière te hebben.

Tegelijkertijd zijn ze vastberaden om hun geloof niet los te laten en zich niet te besmeuren. Je kunt jezelf besmeuren door het soort films of tv-programma's waar je naar kijkt, de internetsites die je bezoekt en de dingen waar je naar luistert. 'Maar Daniël bindt zichzelf op het hart dat hij zich niet zal besmeuren met het beste eten van de koning en met de wijn die hij zelf drinkt' (1:8, NB). (De reden hiervoor was misschien dat het eten van de koning een offer was voor de Babylonische goden.) Hun toewijding aan hun nieuwe loopbaan bleef altijd ondergeschikt aan hun trouw aan God.

Maar Daniël was wel zo wijs om niet gewoon ongehoorzaam te zijn; hij probeerde samen te werken met zijn meerderen. Hij vroeg om toestemming en in zijn genade zorgde God ervoor dat het hoofd van de hofhouding Daniël gunstig gezind was (v.9).

'God schonk de vier jongemannen wijsheid, kennis en verstand van alle geschriften; bovendien was Daniël bij machte alle mogelijke visioenen en dromen uit te leggen' (v.17). Hoewel deze jongemannen buitengewoon begaafd waren – ze waren 'aantrekkelijk om te zien, rijk aan kennis, ontwikkeld en met een scherp verstand, en bovendien geschikt om aan het hof te dienen' (v.4) – werd Daniëls ware kracht gevoed door Gods bovennatuurlijke wijsheid.

Net als Daniël word jij geroepen om zuiver en in vrede te leven. Volg het voorbeeld van Daniël; wees volkomen op je gemak met jezelf en onderhoud een hechte band met God.

Nebukadnessar was enorm machtig en rijk. Hij was populair, stond in hoog aanzien en werd alom gevreesd. Zijn veiligheid was niet in het geding, maar toch was hij erg onzeker en angstig. Wees je ervan bewust dat achter een zelfgenoegzame, arrogante houding vaak een diepgewortelde onzekerheid schuilgaat.

Nebukadnessar had zulke afschuwelijke dromen dat hij niet kon slapen. In deze crisis wist hij diep vanbinnen dat de magiërs, bezweerders en tovenaars niet de krachten hadden die ze beweerden te hebben en maar deden alsof. Ze gaven min of meer zelf toe dat ze geen bovennatuurlijke wijsheid hadden (2:9-11).

Daniël erkende dat alleen God de bron van alle kracht en wijsheid is (v.20). Op een wonderlijke manier onthult God in zijn genade je niet alleen dingen, Hij geeft je ook de wijsheid en de kracht om je omstandigheden te begrijpen en ermee om te gaan. Je kunt lering trekken uit Daniëls voorbeeld:

Heb vertrouwen in God

Hij geloofde dat God hem kon en zou helpen (v.18). God praat ook tegen jou.

Vertrouw op de kracht van gebed

Hij vroeg respijt en vroeg zijn vrienden: 'Bid de God van de hemel dat hij medelijden met ons toont (...) Vraag hem ons dit geheim bekend te maken' (v.18, GNB).

Combineer gebed met daden

Hij ging naar Nebukadnessar en 'ging met verstand en overleg te werk' (v.14, HB).

Leer Gods stem te herkennen

Als God tegen hem sprak in een visioen, was Daniël zo volkomen zeker, dat hij Hem kon danken en loven voordat hij de boodschap doorgaf aan de koning: 'Geprezen zij de naam van God, van eeuwigheid tot eeuwigheid, want hij bezit wijsheid en kracht (...) U, God van mijn voorouders, loof ik en roem ik' (vv.20,23).

God van genade, ik loof U omdat U de Schepper van hemel en aarde bent en omdat U mij zegent. Help me om een zuiver leven te leiden in nauwe verbondenheid met U. Heer, geef me wijsheid. Help me om uw stem te horen en vol vertrouwen uw boodschap door te geven.

Pippa's bijdrage

Daniël 1:12-15

'Neem de proef op de som en laat uw dienaren tien dagen alleen groente eten en water drinken. Vergelijk ons uiterlijk daarna met dat van de jongemannen die de koninklijke spijzen eten (...) Aan het eind van de tien dagen zagen zij er gezonder en beter doorvoed uit dan alle jongemannen die de koninklijke spijzen voorgezet hadden gekregen.'

Het is duidelijk dat gezond eten goed voor je is. Bear Grylls benadrukt ook altijd dat je gezond moet eten, en moet je hem eens zien! (Ik ga direct groente en fruit kopen!)