Als we Gods genade ervaren is dankbaarheid onze natuurlijke en gepaste reactie. De psalmdichter is vol dankbaarheid en hij prijst God met de woorden: 'Halleluja! Dank de Heer, want hij is goed. Zijn liefde blijft altijd bestaan' (v.1, BGT).

Hij vervolgt: 'Wij zijn niet gehoorzaam geweest (...) we hebben verkeerde dingen gedaan (...) vergaten hoe trouw hij was' (vv.6-7, BGT). Ze waren 'in opstand' gekomen tegen God (v.7d).

Jaren geleden schreef ik dit in de kantlijn bij deze Psalm: 'Soms vraag ik me wel eens af of ik meer zondig dan andere christenen (...) hoe kan God me steeds weer vergeven?' Als jij dat gevoel ook wel eens hebt, ben je niet de enige.

Maar het volgende vers begint met het woord 'toch'. Dit is genade. Ondanks alles

• '... redde hij hen, tot eer van zijn naam' (v.8a).
• Hij leidde hen (v.9b).
• Hij verloste hen (v.10b).

Vanwege Gods ongelofelijke genade 'hadden zij vertrouwen in zijn woorden en bezongen ze zijn roem' (v.12). 'Maar snel vergaten zij wat hij gedaan had, ze wachtten niet geduldig zijn plannen af' (v.13).

Ook hier heb ik een aantekening gemaakt in de kantlijn: 'Dit is het verhaal van mijn leven als christen. Een dag of twee, of misschien een week of twee heb ik vertrouwen in zijn woorden en bezing ik zijn roem (...) maar dan verval ik weer in mijn oude gedrag en vergeet ik wat Hij gedaan heeft en wacht ik niet geduldig zijn plannen af. Ik vraag Hem niet om raad bij alles wat ik doe.'

Laten we niet doen als zij en voortdurend klagen en altijd willen wat we niet hebben (v.14). Ze waren onverzadigbaar (v.14) en God 'gaf hun wat zij verlangden, zo veel dat ze erin stikten' (v.15). Soms zegt God “jullie wil geschiede” en geeft Hij het volk waar het om vraagt, zelfs als dit niet goed voor hen is. Laten we niet onverzadigbaar zijn, maar God danken en genieten van wat we hebben dankzij zijn genade en goedheid voor ons.

In dit gedeelte geeft Paulus ten minste tien redenen om gul te geven:

• Geven is de beste investering die je kunt doen
  
  Geven is als het planten van een zaadje. Een boer oogst veel meer dan wat hij heeft gezaaid: 'Wie karig zaait, zal karig oogsten; wie overvloedig zaait, zal overvloedig oogsten' (v.6).
  
  Dit geldt voor alles in het leven. De Heer vermenigvuldigt wat je Hem geeft: je tijd, je gaven, je ambities en je geld.
  

• Geven is leuk als het goed is
  
  Geven moet je nooit gedwongen doen of met tegenzin, maar vrijwillig en blijmoedig: 'God heeft lief wie blijmoedig geeft' (v.7). Het Griekse woord dat hier is vertaald als 'blijmoedig' is hilaros. Als het goed is word je blij van geven, geven is hilarisch. Het zou leuk moeten zijn om te geven. Vrijgevigheid maakt je gelukkig.
  

• Geven verlost je van geldzorgen
  
  Paulus schrijft: 'God heeft de macht u te overstelpen met al zijn gaven, zodat u altijd en in alle opzichten voldoende voor uzelf hebt en ook nog ruimschoots kunt bijdragen aan allerlei goed werk' (v.8). Geven betekent niet dat je de verantwoordelijkheid voor je geld afschuift op God, maar dat je God de zorgen en de last ervan geeft.
  

• Geven maakt je 'rijk'
  
  Als God je vraagt om te geven, doet Hij niet alleen een beroep op je gevoel, maar ook op je verstand: 'U bent in ieder opzicht rijk geworden om in alles vrijgevig te kunnen zijn' (v.11). Materieel gezien heb je genoeg om gul te kunnen geven (v.11). Je wordt er een beter mens van (v.10, BGT). God zal worden gedankt (v.11).
  

• Je karakter verandert door te geven
  
  Paulus heeft het over 'de rijke oogst van uw vrijgevigheid' (v.10b). Geven bevrijdt je uit de verstikkende greep van het materialisme die levens verwoest.
  

• Geven inspireert anderen
  
  '... uw vrijgevigheid leidt (...) tot dankzegging aan God. (...) de heiligen in Jeruzalem (...) prijzen God (...) [vanwege] de ruimhartigheid waarmee u met hen en alle anderen wilt delen' (vv.11b-13a).
  

• Je geeft mensen wat ze nodig hebben
  
  Ruimhartigheid zegent andere mensen en geeft de mensen van God wat ze nodig hebben; '... de christenen in Jeruzalem (...) krijgen dan de hulp die ze nodig hebben' (v.12, BGT).
  

• Geven getuigt van echt geloof
  
  Ruimhartigheid geeft blijk van gehoorzaamheid aan het evangelie (v.13). Geven is een daad van vertrouwen. Als je geeft, zeg je dat God en niet jij of iemand anders uiteindelijk voorziet in je behoeften.
  

• Geven maakt je aandeelhouder van de gemeente
  
  Paulus heeft het over 'de ruimhartigheid waarmee u met hen en alle anderen wilt delen' (v.13b). Net zoals je de energierekening deelt als je een huis met iemand deelt, zo lever je je bijdrage om in de behoeften van de gemeenschap te voorzien en deel je in de opbrengst van die gemeenschap. Als iemand Christus leert kennen door de gemeenschap, deel je in de zegen die hiermee gepaard gaat.
  

• Geven is een reactie op Gods gulheid voor jou
  
  '... God had de wereld zo lief dat hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft' (Johannes 3:16). Onze giften zijn een reactie op Gods geweldige genade. Zijn 'onbeschrijflijk geschenk' (2 Korintiërs 9:15) is het geschenk van zijn Zoon. 'Laten we God danken voor wat hij ons geeft, een geschenk dat te groot is voor woorden' (v.15, BGT).

Hoe verklaren we het kwaad van IS, de onthoofdingen, de kruisiging van christenen en yazidi's, en vrouwen die als seksslaaf worden verkocht? Hoe kunnen we bijvoorbeeld de Holocaust, Stalins schrikbewind of de genocide in Rwanda verklaren?

Dit is een van de weinige Bijbelgedeelten die een hint geeft van de oorsprong van Satan en demonische krachten.

De pracht van een diamant komt het best tot zijn recht tegen een achtergrond van zwart velours. De pracht van de genade van God in al haar volle heerlijkheid en glans komt ook het best tot zijn recht tegen de achtergrond van de duisternis van het kwaad. Jesaja heeft het over Gods wonderbaarlijke ontferming (14:1). De donkere achtergrond is het kwaad van de volkeren om hen heen, in het bijzonder de wreedheid, martelingen, vervolging en slavenhandel van Babylonië.

Jesaja beschrijft de ondergang van Babylonië: 'Je zei bij jezelf: Ik stijg op naar de hemel, boven Gods sterren plaats ik mijn troon. Ik zetel op de toppen van de Safon, de berg waar de goden bijeenkomen. Ik stijg op tot boven de wolken, ik evenaar de Allerhoogste. Nee! Je daalt af in het dodenrijk, in de allerdiepste put' (vv.13-15).

Jezus beschrijft de val van Satan op een vergelijkbare manier (Lucas 10:18). Misschien waren trots en arrogantie de oorzaak van de val van de engel die voorafging aan de val van Adam en Eva.

Maar tegen deze donkere achtergrond zien we een glimp van een prachtige diamant.

'Is de verdrukking ten einde gekomen
   en de verwoesting tot staan gebracht,
is de tiran uit dit land verdreven,
dan wordt in Davids huis een troon geplaatst,
   gegrondvest op liefde en trouw.
Daar zetelt een rechter
die recht zoekt,
   die ijvert voor gerechtigheid'
(Jesaja 16:4b-5).

Wat de historische vervulling ook is geweest, er is maar één persoon die helemaal aan deze beschrijving voldoet: Jezus de Messias, geboren uit het huis van David, die Gods liefde en rechtvaardigheid in zich verenigd heeft. In tegenstelling tot de woorden van Satan over wat hij allemaal wil bereiken (14:13-14), cijfert Jezus Zichzelf weg met de woorden: 'Laat het niet gebeuren zoals ik het wil, maar zoals u het wilt' (Matteüs 26:39c).

De enige juiste reactie op Gods geweldige genade die zichtbaar is geworden in Jezus Christus, is dankbaarheid. We kunnen die dankbaarheid laten zien door God te aanbidden, gul te geven en te doen wat God wil. Geef jezelf aan Hem en zeg: “Ik ben bereid om te doen wat U wilt.”

Waar je ook mee te maken krijgt, je kunt erop vertrouwen dat Gods doelen uiteindelijk worden gerealiseerd: 'De Here, de God van de hemelse legers, heeft gesproken, wie kan zijn plannen veranderen? Als Hij zijn hand opheft, wie zal Hem dan tegenhouden?' (Jesaja 14:27, HB).