God wil dat je leert om bescheiden en vriendelijk te leven en niet arrogant en hoogmoedig te zijn. Hoogmoed komt voor de val: 'Als je jezelf geweldig vindt, gaat het fout met je' (v.18a, BGT).

'Het is beter bescheiden te zijn met vriendelijke mensen dan de buit te delen met trotse mensen' (v.19, HB).

Het kan soms heel frustrerend zijn om weinig macht te kunnen uitoefenen als we denken te weten hoe we het koninkrijk van God dichterbij kunnen brengen. Maar Jezus had menselijk gezien maar heel weinig macht. Hij leefde in eenvoud met de verdrukten (v.19, GNB).

Nederigheid van geest (v.19, HSV) is het tegenovergestelde van hoogmoed en brengt:

• Voorspoed
  Bescheidenheid en eenvoud betekenen dat je bereid bent om te luisteren: 'Als je goed luistert, zul je een goed leven hebben' (v.20a, BGT).
  

• Geluk
  Een bescheiden mens vertrouwt op God: 'Wie op de HEER vertrouwt, is gelukkig' (v.20b).
  

• Genezing
  In tegenstelling tot hoogmoedige mensen, die alles kapotmaken met hun woorden (v.27b, BGT), spreekt een bescheiden mens op milde toon ('wie op milde toon spreekt, heeft meer overtuigingskracht', v.21b). 'Vriendelijke woorden zijn honing voor de ziel: ze zijn zoet en heilzaam' (v.24, GNB).

Wat moet je doen als je de kans krijgt om van Jezus te getuigen? Hoe moet je je verhaal vertellen? In dit gedeelte lezen we hoe we dit kunnen doen.

Paulus staat terecht en zegt tegen zijn rechters dat Jezus hem de opdracht gaf om te dienen: 'Ik ben aan je verschenen om je aan te stellen als mijn dienaar, opdat je bekend zult maken dat je mij hebt gezien en zult getuigen van alles wat ik je nog zal laten zien' (26:16). Jezus 'is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen' (Marcus 10:45) en daarom worden wij allemaal geroepen als dienaar en getuige. Een getuige wijst bescheiden naar dingen die groter zijn dan hij- of zijzelf. Paulus wijst in alle bescheidenheid naar Jezus. Hier zien we hoe hij zijn roeping volbrengt.

Paulus zit gevangen en staat terecht. Hij ziet veel uiterlijk vertoon en hoogmoed tegenover zich als hij wordt voorgeleid aan Agrippa en Bernice (Handelingen 25:23). Dat moet heel intimiderend zijn geweest.

Maar ook nu geeft Paulus heel eenvoudig en bescheiden zijn getuigenis. Hij is beleefd en respectvol naar koning Agrippa (26:2-3). Hij houdt zich aan de geldende normen en sociale omgangsvormen. Hij vertelt heel slim alleen die delen van zijn verhaal die van belang zijn voor zijn toehoorders.

In het eerste deel van zijn getuigenis gebruikt Paulus de ik-vorm in plaats van zijn toehoorders aan te spreken. Dit laatste kan neerbuigend en arrogant overkomen, terwijl een verhaal in de ik-vorm vaak overtuigender en minder bedreigend is.

Hij zegt dat hij vroeger net zo was als zij: 'Indertijd vond ik dat ik de verspreiding van de naam van Jezus van Nazaret met kracht moest tegengaan, en daarvoor heb ik me in Jeruzalem dan ook ingezet. Met toestemming van de hogepriesters heb ik een groot aantal heiligen in de gevangenis laten opsluiten, en als ze ter dood gebracht werden gebeurde dat met mijn instemming' (vv.9-10).

Wat hij hiermee eigenlijk zegt is: “Ik was net als jullie. Ik was hoogmoedig, machtsbelust en gericht op uiterlijk vertoon. Ik deed precies wat jullie nu doen. Ik vervolgde de christenen, net als jullie mij nu vervolgen.”

Daarna vertelt hij hoe Jezus aan hem verscheen en hem liet inzien dat hij eigenlijk Jezus Zelf vervolgde met zijn vervolging van de christenen. 'Ik ben Jezus, die jij vervolgt' (v.15).

Jezus zei tegen hem: 'Ik zal je daarbij beschermen tegen je eigen volk en tegen de heidenen, naar wie ik je uitzend om hun de ogen te openen, zodat ze zich van de duisternis naar het licht keren, en van de macht van Satan naar God. Door het geloof in mij zullen ze vergeving krijgen voor hun zonden' (vv.17-18). Met deze krachtige boodschap in de ik-vorm zegt Paulus feitelijk tegen hen dat zij zich in de duisternis bevinden, dat Satan hen in zijn macht heeft en dat ze vergeving van hun zonden nodig hebben.

Hij vertelt hun niet alleen wat ze nodig hebben, maar ook hoe ze vergeving kunnen ontvangen: ze moeten zich bekeren tot God en dat moet ook blijken uit hun doen en laten (v.20, HB). Hij zegt feitelijk tegen deze hoogmoedige en machtige mensen: “Jullie moeten je leven veranderen en je bekeren tot God.”

Hij vervolgt: '... tot op de dag van vandaag heb ik van God de nodige hulp ontvangen en zo sta ik hier dan om, voor wie dan ook, te getuigen' (v.22a, GNB). Paulus was bereid iedereen toe te spreken, de machtigen en de zwakken.

Jezus stond altijd centraal in Paulus’ boodschap, zoals Hij aan hem was verschenen op weg naar Damascus. Hij getuigt dat 'de messias zou lijden en sterven, en als eerste opstaan uit de dood' (v.23, BGT).

Als je iemand hebt die voor je werkt, als je ouder bent van een kind of als je een leidinggevende functie hebt als vrijwilliger, heb je een machtspositie.

Hoogmoed is een valkuil voor iedereen die een machtspositie heeft, of de macht nu voortkomt uit je functie, succes, roem of rijkdom.

De geschiedenis van de koningen van Israël en Juda laat zien dat het heel moeilijk is om veel macht te hebben en de verleiding van hoogmoed te weerstaan. Tijdens deze periode doen de koningen van Juda het beter dan die van Israël. Koning na koning in Israël deed wat slecht was in de ogen van de Heer (14:24, 15:18,24,28) terwijl Azarja en zijn zoon Jotam in Juda beide deden wat goed was in de ogen van de Heer (15:3,34).

Azarja wordt ook wel Uzzia genoemd (v.32). We lezen iets meer over hem in andere boeken in het Oude Testament, zoals Amos 1:1, Jesaja 6:1a en 2 Kronieken 26:16-23.

Hier lezen we dat hij weliswaar deed wat goed was in de ogen van de Heer, maar dat de offerplaatsen bleven bestaan en dat hij door de Heer werd getroffen door huidvraat, waaraan hij leed tot op de dag van zijn dood (2 Koningen 15:3-5). Waarom was zijn leven zo'n puinhoop bij zijn dood?

We lezen het antwoord in het boek Kronieken: 'Uzzia's gezag reikte tot ver over de grenzen, want met wonderbaarlijke hulp had hij zijn macht steeds verder uitgebreid. Maar toen Uzzia het toppunt van zijn macht had bereikt, werd hij hoogmoedig, en dat leidde tot zijn ondergang' (2 Kronieken 26:15-16).

We worden gewaarschuwd dat het gevaar van hoogmoed altijd op de loer ligt als God ons zegent met succes.