Een geslaagde zakenman, die bekendstaat als zeer integer, vertelde me dat hij al zijn beslissingen onderwerpt aan de 'schommelstoeltest'. Hij stelt zichzelf voor, gepensioneerd en zittend in zijn schommelstoel, terwijl hij terugkijkt op de beslissingen die hij heeft genomen. Wat zou hij een goede beslissing vinden en wat een slechte? Hij wil er zeker van zijn dat hij later geen spijt krijgt van de beslissingen die hij nu neemt.

In dit gedeelte zien we welke dingen we moeten vermijden; dingen als heimelijkheid (v.10a), bedriegerij (vv.8,10b) en luiheid (v.4).

Als je eerlijk en oprecht leeft, voorkom je dat je later spijt krijgt. 'Niemand wordt gelukkig van gestolen geld, maar eerlijkheid redt mensen van de dood' (v.2, BGT). 'Aan goede mensen denkt men dankbaar terug, slechte mensen wil men zo snel mogelijk vergeten' (v.7, GNB).

'Als je goed en eerlijk leeft, ben je veilig' (v.9a, BGT). 'Maar als je liegt en bedriegt, zul je gestraft worden' (v.9b, BGT).

Jezus is gekomen om ons te verlossen en ons leven te veranderen.

Hij neemt zijn twaalf leerlingen apart (18:31) en legt uit dat de reden voor zijn komst met zich meebrengt dat Hij zal worden bespot, mishandeld en bespuwd, gegeseld en gedood (vv.32-33a). Maar 'op de derde dag zal hij opstaan' (v.33b). Het zijn de kruisdood en de opstanding van Jezus die ieder mens hoop bieden.

De blinde man is een voorbeeld van iemand wiens leven compleet wordt veranderd als hij Jezus leert kennen. Een man die als bedelaar door het leven ging, verandert volkomen als hij om medelijden roept. Jezus zegt tegen hem: ' 'Zie weer! Uw geloof heeft u gered.' Onmiddellijk kon hij weer zien en hij volgde Hem terwijl hij God loofde' (vv.42-43a).

Hierna lezen we over de ontmoeting tussen Zacheüs en Jezus. Zacheüs was waarschijnlijk niet jong. Als 'hoofdtollenaar' stond hij op de bovenste sport van de professionele ladder (19:2). Hij kon nog wel rennen en in een boom klimmen (v.4), maar hij werd er niet jonger op. Hij was rijk (v.2) en waarschijnlijk was zijn werk het belangrijkste in zijn leven. Als hoofdtollenaar had Zacheüs waarschijnlijk de leiding over een aantal mensen.

Hij had verschillende keren promotie gemaakt en kon met tevredenheid terugkijken op wat hij bereikt had. Maar voor zijn persoonlijk leven was het niet fijn om tollenaar te zijn. De mensen wilden niets met hem te maken hebben en lieten hem links liggen. Mensen in de omstandigheden van Zacheüs hebben vaak een hekel aan hun werk en voelen zich gevangen in het leven dat ze gekozen hebben.

Hij had waarschijnlijk wel een gezin en we lezen dat hij een 'huis' had (v.9). Misschien werkte hij wel zo hard voor hen. Een midlifecrisis kan heel ontwrichtend zijn voor het gezinsleven. Iemand in een midlifecrisis kan heel boos worden, in een depressie raken en degenen die hem het meest na staan hiervan de schuld geven. Ze hebben het gevoel dat ze nooit hard genoeg kunnen werken om hun gezin te geven wat het nodig heeft.

We kunnen ervan uitgaan dat Zacheüs religieus was opgevoed. Zijn ouders hadden hem de naam Zacheüs gegeven, 'de rechtvaardige'. Maar nu werd hij door godsdienstige mensen gezien als 'zondaar' (v.7), omdat hij voor de Romeinse overheersers belasting inde bij zijn eigen volk en hiervan een groot deel voor zichzelf achterhield.

Toch wilde hij Jezus zien om te weten wat voor iemand Hij was (v.3). Hij moet beseft hebben dat hij iets miste. Ondanks al zijn geld, succes, gezinsleven en 'religie' ontbrak er iets. Zacheüs wilde Jezus zien, maar hij wilde niet dat Jezus hem zag (v.4).

Veel mensen hebben het idee dat God hen zal afwijzen omdat ze niet perfect zijn en verkeerde dingen doen. Maar God houdt van mensen met tekortkomingen en wijst je niet af, maar keert zich juist naar je toe.

Zacheüs besefte niet dat je je voor God niet kunt verbergen. Jezus wist wie hij was en kende zelfs zijn naam. Zacheüs besefte niet dat Jezus van hem hield en hem wilde kennen (v.5). Wat je ook hebt gedaan en welke tekortkomingen je ook hebt, Jezus houdt van je en Hij wil een band met je hebben. Maar dan moet je wel reageren. Als Jezus Zacheüs ziet, zegt Hij: 'Zacheüs, kom vlug naar beneden' (v.5b).

Zacheüs stelde zich nederig op en gehoorzaamde Jezus. Hij aarzelde niet. Hij 'kwam meteen naar beneden en ontving Jezus vol vreugde bij zich thuis' (v.6). Jezus trok zich niets aan van de negatieve reacties van de menigte (v.7).

Het gevolg van deze ontmoeting was dat Zacheüs' leven compleet veranderde (v.8 ev.) Hij besloot om de helft van zijn bezittingen aan de armen te geven, en iemand die hij had afgeperst viervoudig te vergoeden (v.8). Zijn kijk op bezit veranderde volkomen. Wij moeten niet vragen: 'Hoeveel kan ik krijgen?', maar 'Hoeveel kan ik geven?' (v.8).

Het leven van zijn hele gezin veranderde dramatisch. Jezus zei tegen hem: 'Vandaag is dit huis redding ten deel gevallen' (v.9). Dit huis werd gered door de komst van Jezus. Redding betekent vrijheid. Het betekent een eeuwigdurende band met Jezus. Dit zet zelfs een midlifecrisis in een heel ander perspectief.

Ook jij kunt, net als Zacheüs, deel uitmaken van Gods transformatie van de maatschappij. De dramatische verandering in het leven van Zacheüs en zijn gezin had gunstige gevolgen voor de armen en deed recht aan de mensen die hij had afgeperst.
Zijn cruciale beslissing om Jezus te volgen doorstaat de schommelstoeltest glansrijk.

Laatst zat ik tijdens de lunch naast een vrouw van 86. Ze zat in een rolstoel. Ik had al gauw in de gaten dat haar lichaam haar misschien in de steek liet, maar dat er niets mis was met haar geest. Ze bracht een aantal zeer gecompliceerde theologische kwesties te berde. Toen ik haar vroeg naar haar eigen gedachten over de antwoorden op deze vragen, antwoordde ze met een citaat uit dit gedeelte: 'Wat verborgen is, gaat de HEER onze God aan; maar wat geopenbaard is, gaat voor altijd ons en onze kinderen aan' (29:28, WV).

Ze zei dat ze tot het inzicht was gekomen dat er vragen zijn waarop we het antwoord weten, maar ook vragen (zoals het soort vragen dat zij had opgeworpen) waarop we in dit leven waarschijnlijk geen antwoord zullen krijgen. Dat zijn dingen die de Heer verborgen houdt en die alleen Hem aangaan.

Maar er zijn dingen die ons wél aangaan. God heeft ons laten zien hoe we kunnen slagen in het leven (v.8). We moeten ons niet van God afkeren (v.17, WV) en niet denken: 'Als ik mijn eigen koppige hart volg zal het me evengoed voor de wind gaan' (v.18). 'Zo iemand is een gevaar voor jullie allemaal!' (v.18c, BGT).

Als je later vredig in je schommelstoel wilt zitten, moet je luisteren naar God en Hem met je hele hart gehoorzamen (30:2-10): 'Jullie zullen hem weer gehoorzamen, met je hele hart en je hele ziel (...) Dan zal de Heer medelijden met jullie krijgen. Hij zal zorgen dat het weer goed met jullie gaat (...) De Heer zal zorgen dat jullie hart zich voor hem opent (...) Maar dat zal hij alleen doen als jullie weer naar hem luisteren. En als jullie je houden aan al zijn regels, aan alle wetten (...) Maar alleen als jullie naar hem terugkeren, en hem weer dienen met hart en ziel' (vv.2–10, BGT).

Het is nooit te laat om te beginnen met leven met je hele hart.