Jouw voorbeeld - dag 328

24 november - dag 328

Paus Franciscus nam even pauze na een van zijn audiënties om te bidden voor een man met neurofibromatose, een ziekte die leidt tot ernstige verminkingen, en deze man te omarmen en de handen op te leggen. Het gezicht van de man was bedekt met gezwellen. Het beeld van de paus op het Sint Pieterplein met zijn armen om de man verspreidde zich in een mum van tijd via de sociale media en de paus inspireerde miljoenen mensen door zijn aangrijpende voorbeeld van de liefde van Christus.

Voorbeelden hebben heel veel kracht. Het is heel moeilijk om te groeien als we alleen onszelf als rolmodel hebben. Een goed voorbeeld is niet alleen een inspiratiebron, het geeft ook een patroon dat we kunnen navolgen en waarvan we kunnen leren.

Je kunt niet alleen profiteren van het voorbeeld van anderen, maar je kunt zelf ook een voorbeeld zijn en zo het leven van andere mensen beïnvloeden. De Franse theoloog, filosoof en arts Albert Schweitzer heeft gezegd: 'Je voorbeeld is niet de belangrijkste invloed die je op anderen kunt hebben; het is de enige.' Wat je doet, heeft veel meer invloed dan wat je zegt.

Wat mensen zien, maakt veel meer indruk dan wat ze horen. Mensen doen wat ze zien. John Maxwell schrijft: '89 procent van wat mensen leren, leren ze door visuele stimuli; tien procent door auditieve stimuli en één procent via andere zintuigen. Wat ze horen begrijpen ze. Wat ze zien geloven ze!'

Gisteren lazen we dat het onze roeping is om het voorbeeld van Jezus na te volgen in ons leven (1 Petrus 2:21). Vandaag zien we wat dit voor gevolgen heeft.

Spreuken 28:18-28

1. Wandelen in wijsheid

Kennis is horizontaal, wijsheid verticaal; wijsheid komt van boven. Als je het voorbeeld van Jezus volgt, wandel je in wijsheid. Jezus wandelde vanaf het allerprilste begin in wijsheid: Hij 'was begiftigd met wijsheid' (Lucas 2:40). De mensen vroegen zich af: 'Wat is dat voor wijsheid die hem gegeven is?' (Marcus 6:2c).

Wat betekent dat, wandelen in wijsheid? De schrijver van Spreuken zegt: 'Hij die oprecht wandelt, zal verlost worden, maar wie kromme wegen gaat, zal ineens ten val komen' (Spreuken 28:18, HSV). Hij vervolgt: 'Wie op zijn eigen hart vertrouwt, is een dwaas; wie in wijsheid wandelt, wordt gered' (v.26, WV).

Het is wijzer om hard te werken op het land dan om luchtkastelen te bouwen (v.19, GNB). 'Als je hard werkt op je akker, heb je genoeg te eten, maar als je zinloze dingen doet, word je arm' (v.19, BGT).

Eerlijkheid is beter dan de wil om snel rijk te worden (v.20). Het is wijs om gul en ruimhartig te zijn: 'Wie nietsontziend rijkdom najaagt, wordt een gierig en kwaadaardig mens; hij weet het nog niet, maar armoede staat hem te wachten (...) Wie een arme geeft, zal zelf geen gebrek lijden; maar wie de nood van de armen niet wil zien, zal veelvuldig worden vervloekt' (vv.22,27, HB).

Soms moet je de confrontatie aangaan. 'Wie een ander terechtwijst, zal uiteindelijk waardering krijgen, meer dan iemand die een ander vleit' (v.23). Jezus was nooit bang om de confrontatie aan te gaan. 'Je krijgt meer respect als je eerlijke kritiek geeft, dan wanneer je alleen maar aardig doet' (v.23, BGT).

Blijf vertrouwen op de Heer. '... wie op de HEER vertrouwt, wordt rijk' (v.25b) en 'wie in wijsheid wandelt, wordt gered' (v.26b, WV).

Heer, help me om in wijsheid te wandelen en op U te vertrouwen.

1 Petrus 3:1-22

2. Overtuigen met of zonder woorden

De christelijke levensstijl voorleven is de meest geschikte manier om het goede nieuws door te geven aan de mensen in je directe omgeving. Dit geldt in het bijzonder voor je gezin, je collega's op het werk en de mensen met wie je samenleeft. Vaak verkondig je een betere preek door je manier van leven dan door te praten.

Dit is vooral heel belangrijk als je getrouwd bent met een man of vrouw die geen christen is. Petrus bemoedigt christelijke vrouwen met een man die de boodschap van God niet aanvaarden, dat ze hun man misschien zonder woorden kunnen overtuigen met de zuiverheid en eerbied die ze voorleven (v.2).

Die mannen staan misschien onverschillig tegenover Gods woord, maar 'Als hij ziet hoe zuiver u leeft en hoeveel ontzag u voor God hebt, zal hij zonder woorden voor de Here gewonnen worden. (...) Het gaat niet om een mooi kapsel, dure sieraden of schitterende kleren. Het gaat om uw innerlijke instelling' (vv.2-4a, HB). Er is een schoonheid die veel mooier is dan uiterlijk schoon: 'Het gaat om je hart en hoe je van binnen bent. Dat vindt God belangrijk. Wees dus vriendelijk en bescheiden, dan heb je een schoonheid die nooit zal verdwijnen' (v.4, BGT).

Wat Jezus en de apostelen zeggen over de manier waarop getrouwde mannen zich zouden moeten gedragen is revolutionair. In een maatschappij waarin binnen een huwelijk vrouwen alleen plichten hadden en mannen alleen rechten zegt Petrus dat beide seksen plichten hebben tegenover elkaar.

Hij zegt tegen de vrouwen dat ze het gezag van hun man moeten erkennen (v.1) en tegen de mannen dat ze hun vrouw met respect moeten behandelen (v.7). 'Van uw kant, mannen, moet u in het huwelijksleven begrip tonen voor uw vrouw (...) U moet eerbied voor haar hebben, omdat zij met u zal delen in de gave van het leven. Zo zal niets uw gebed in de weg staan' (v.7, GNB). Hij zegt dat mannen begrip moeten tonen en hun vrouw met respect moeten behandelen. Je gebed zal alleen worden gehoord als je deze relatie op orde hebt.

Met welke levensstijl kun je mensen overtuigen zonder woorden? Als je in harmonie met elkaar leeft, als je met elkaar meeleeft en elkaar liefhebt, als je barmhartig bent en bescheiden, als je elkaar niet met gelijke munt terugbetaalt, geen kwaad met kwaad vergeldt, maar juist met zegen (vv.8-9): 'Als iemand je kwaad doet, doe hem dan geen kwaad terug. Als je wordt uitgescholden, scheld dan niet terug. Jullie zijn uitgekozen om goed te doen. Wens mensen dus het goede toe. Dan zal God ook goed voor jullie zijn' (v.9, BGT).

Dit betekent dat je je tong in bedwang moet houden en niet moet liegen of kwaadspreken (v.10, GNB). Je moet oefenen om altijd positief en eerlijk te zijn. 'Doe geen kwaad, maar wees goed. Probeer om met anderen in vrede te leven, elke dag weer' (v.11, BGT). Dan hoef je niet bang te zijn (v.14) en kun je je helemaal aan Christus, je Heer, toevertrouwen (v.15, HB).

Waarschijnlijk is 'zonder woorden' in eerste instantie de beste manier om de mensen in je directe omgeving te overtuigen. Maar ook woorden zijn heel erg belangrijk. Schaam je niet om te spreken: 'Geef altijd antwoord als iemand je daar [je vertrouwen in Hem] iets over vraagt. Maar antwoord wel vriendelijk en met respect' (v.15b-16a, BGT).

Met hooghartigheid en lompheid overtuig je de mensen niet. Je moet jezelf niet alleen met woorden verantwoorden, je hebt ook een morele verantwoording nodig, een zuiver geweten. Dan doet het er niet toe wat mensen over je zeggen, want God weet hoe het zit: '... doe het (...) vanuit een zuiver geweten. Dan zullen die honers van uw goede christelijke levenswandel beschaamd staan met hun laster' (v.16, WV).

Rick Warren zegt: 'Je hebt geen invloed op de leugens die mensen over je verspreiden, maar wel op de waarheid (...) Leef op een manier dat mensen dingen moeten verzinnen als ze je van iets willen beschuldigen.' Een zuiver geweten is mogelijk dankzij het kruis en de opstanding. 'Christus immers heeft (...) geleden voor de zonden van onrechtvaardigen, voor eens en altijd, om u zo bij God te brengen' (v.18a).

Dat is waar de doop voor staat: 'De doop wast niet het vuil van uw lichaam, het is een vraag aan God om een zuiver geweten' (v.21b).

Heer, help me om te leven met een zuiver geweten.

Ezechiël 45:1-46:24

3. Aanbidden zoals de Heer het wil

In zijn visioen ziet Ezechiël 'een heilig gebied' voor de Heer (45:1, HB). Het hele stuk land was heilig (v.1) en omvatte een heiligdom waar priesters de Heer dienden (vv.2-4) en een stuk waar de Levieten mochten wonen. Het is een visioen van een volk dat eensgezind is en waarin alle verschillende groepen en sociale klassen in harmonie en eerlijk met elkaar omgaan.

Niet alleen leven de mensen daar vreedzaam samen, het is ook een plaats waar het volk samenkomt om te knielen voor de Heer en Hem te aanbidden (46:3, GNB). De harmonie tussen de mensen vindt haar oorsprong in God en de basis van alles is aanbidding.

Om te aanbidden zoals de Heer het wil zijn twee dingen nodig. Ten eerste berouw. Gods boodschap voor de leiders is: 'Het is genoeg geweest, koningen! Jullie mogen het volk niet langer onderdrukken. Jullie mogen geen geweld meer tegen hen gebruiken. Jullie moeten goed zijn en eerlijk. En jullie mogen mijn volk nooit meer wegjagen van hun eigen grond. (...) Als jullie zakendoen, moeten jullie altijd een zuivere weegschaal en zuivere maten en gewichten gebruiken' (45:9-10, BGT).

Het tweede is verzoening (vv.15,17). Pesach staat symbool voor de manier waarop God je zonde wegwast door het offer van Jezus. Er moest bloed op de deurpost worden gestreken, wat vooruitwijst naar het bloed van Christus.

Het getal zeven is het volmaakte getal: '... de zevende dag van de maand, (...) zeven dagen lang (..) op alle zeven dagen van het feest moet hij een brandoffer aan de HEER brengen, elke dag zeven stieren en zeven rammen zonder enig gebrek, zeven dagen lang, (...) de zevende maand, (...) zeven dagen lang' (vv.20-25).

Het getal wijst naar het unieke, volmaakte en afdoende offer van Jezus en de verzoening die Hij voor jou heeft bewerkstelligd, waardoor jij bij de Heer kunt komen en in aanbidding kunt leven.

Leef op de manier die past bij het kruis en de opstanding van Jezus. Zorg ervoor dat je mensen overtuigt met je manier van leven. Houd je geweten zuiver en wees niet bang. Volg het volmaakte voorbeeld van Jezus zodat jij als voorbeeld kunt dienen voor andere mensen.

Heer, dank U dat U bent gestorven als rechtvaardige voor de onrechtvaardigen, om mij bij God te brengen. Help me om in aanbidding te leven en uw volmaakte voorbeeld te volgen.