Acht dingen die God echt belangrijk vindt

11 april - dag 101

Ik heb geweldige ouders gehad. Ze hadden duidelijke normen en waarden. Mijn zus en ik wisten precies wat ze belangrijk vonden.

Wat mijn vader het belangrijkst vond was eerlijkheid. Ik weet nog dat mijn vader altijd zei: “Ik verwacht dat je me gelooft.” Hij beschouwde eerlijkheid als het hoogste goed en ging soms heel ver om die norm te handhaven.

Tijdens hun verloving waren hij en mijn moeder in een verkeerde bus gestapt. De buschauffeur wilde geen geld aannemen omdat ze maar een paar meter waren meegereden. Mijn vader was heel ongelukkig omdat hij voor zijn gevoel niet had betaald wat hij schuldig was. Hij maakte het geld alsnog over naar het vervoersbedrijf. Zij stuurden het terug. Hierna volgde een uitgebreide briefwisseling die mijn moeder maar moeilijk kon begrijpen. Ze maakte er grapjes over dat ze bijna de verloving had verbroken.

Ik herinner me veel vergelijkbare voorvallen uit mijn jeugd. Mijn vader was misschien wat overdreven, maar mijn zus en ik wisten precies wat hij belangrijk vond: eerlijkheid. In de gedeelten voor vandaag zien we een paar dingen die God echt belangrijk vindt.

1. Vertrouwen

Waar vertrouw je op?

Het is van levensbelang om op het goede te vertrouwen. Je moet uiteindelijk niet vertrouwen op je eigen kracht ('zij hebben het land niet door hun zwaard in bezit genomen (...) ik vertrouw niet op mijn boog', vv.4b,7a). Je moet vertrouwen op de Heer: 'U bent het die ons redt' (v.8a, BGT).

De psalmdichter blikt zowel terug als vooruit. Als hij terugkijkt, zegt hij: 'Uw kracht en Uw zorg hebben dat gedaan, omdat U hen liefhad' (v.4b, HB). Als hij vooruitkijkt, zegt hij: 'Ú bent mijn Koning, o God; (...) Door U stoten wij onze tegenstanders neer, in Uw Naam vertrappen wij wie tegen ons opstaan. (...) U verlost ons van onze tegenstanders' (vv.5-6,8).

2. Moed

Is angst wel eens je raadgever bij een beslissing die je moet nemen?

Nelson Mandela heeft gezegd: 'Ik heb geleerd dat moed niet de afwezigheid is van angst, maar het overwinnen ervan. De dappere man is niet hij die niet bang is, maar hij die zijn angst overwint.'

Menselijk gezien is het niet verbazingwekkend dat Jezus werd gekruisigd na drie jaar dienst aan God en de wereld. Hij was een man met veel moed. Toen ze tegen Jezus zeiden dat Hij moest vluchten omdat Herodes Hem wilde doden, antwoordde Hij: 'Zeg die vos ...' (vv.31-32). Hier zien we dat Jezus de moed had om het op te nemen tegen een van de machtigste (en slechtste) mannen van die tijd.

En Jezus was ook niet bang om de confrontatie aan te gaan met de schriftgeleerden en Farizeeën. Die ging Hij niet uit de weg. Hij was vaak in hun gezelschap. Het moet zo verleidelijk geweest zijn om alleen te ‘eten’ (14:1) met mensen die Hem mochten en accepteerden en niet met mensen die Hem wantrouwden, kritiek op Hem hadden en Hem nauwlettend in de gaten hielden.

Hij had ook de moed om de man met ‘waterzucht’ (v.2) te genezen op de sabbat en daarna de Farizeeën aan te spreken op hun visie hierop.

3. Medelijden

Heb jij medelijden met mensen die op je pad komen?

Jezus had niet alleen medelijden met mensen, zoals met de man met waterzucht (14:4); Hij had ook medelijden met de stad (Jeruzalem). In dit gedeelte gebruikt Hij het beeld van een moederkloek om zijn liefde voor de stad van God te beschrijven: 'hoe vaak heb Ik uw kinderen bijeen willen brengen, op de wijze waarop een hen haar kuikens bijeenbrengt onder haar vleugels' (13:34b). Interessant genoeg zet Hij Zichzelf op heel natuurlijke wijze op de plaats van God, voor wie in de Bijbel zowel mannelijke als vrouwelijke beelden worden gebruikt.

Jezus toonde zijn medelijden nog het meest toen Hij zijn dood aan het kruis tegemoet ging voor ons.

Er gaat een verhaal over een brand in Yellowstone National Park. Toen een boswachter de schade wilde opnemen, vond hij een vogel, dood, zwart en verkoold, aan de voet van een boom. Het was een afschuwelijk gezicht en daarom draaide hij de vogel om met een stok. Plotseling kwamen er drie kleine vogeltjes tevoorschijn van onder de vleugels van hun dode moeder. Omdat de moeder bereid was geweest om te sterven uit medelijden met haar jongen, hadden de jongen onder haar vleugels het overleefd. Zo is het ook met Jezus, onze moederkloek; Hij stierf om ons te beschermen.

4. Nederigheid

Vergelijk je je eigen status wel eens met die van andere mensen?

Jezus heeft het over nederigheid. Hij zegt tegen ons dat we de minste plaats moeten kiezen (14:10a). Hij zegt: 'Kies (...) niet de ereplaats (...) Want ieder die zichzelf verhoogt, zal vernederd worden, en wie zichzelf vernedert, zal verhoogd worden' (vv.8 (NBV),11).

Als je met je neus in de lucht loopt, val je op je gezicht. Als je gewoon jezelf bent, stijg je boven jezelf uit.

5. Armoede

Kom jij ook wel eens in de verleiding om het gezelschap te zoeken van invloedrijke, welgestelde mensen die iets voor jou terug kunnen doen?

In de Schriften worden de 'armen' steeds weer in het middelpunt gezet. We zien dit ook in de lezingen voor vandaag, in het Oude Testament en in het Nieuwe Testament. Wat God belangrijk vindt, is je houding ten opzichte van de armen.

Jezus heeft gezegd: 'Wanneer u echter een feestmaaltijd gereedmaakt, nodig dan armen, verminkten, kreupelen en blinden.
En u zult zalig zijn' (vv.13-14a).

Mozes heeft gezegd: 'Overigens hoeft er onder u geen arme te zijn' (Deuteronomium 15:4). Hij heeft ook gezegd: 'armen zullen binnen uw land nooit ontbreken.' (v.11a). Jezus heeft iets dergelijks gezegd: 'De armen hebt u immers altijd bij u' (Mattheüs 26:11). Het feit dat de armen altijd bij ons zullen zijn, betekent niet dat we niet alles in het werk moeten stellen om armoede de wereld uit te helpen.

6. Vrijgevigheid

Ben je wel eens gierig of krenterig?

Vrijgevigheid is een thema dat steeds terugkomt in de Bijbel. Reageer niet 'harteloos' op armoede en nood (15:7, GNB). Wees niet 'gierig' (v.7, BGT). ‘Integendeel, u moet uw hand wijd voor hem opendoen’ (v.8). Geef aan alle mensen in nood (v.8). Als mensen van je moeten lenen, moet je hun ‘overvloedig lenen’ (v.8), zonder rente te berekenen. Geef altijd met gulle hand, zonder terughoudendheid. We moeten altijd onze handen en portemonnee wijd open houden en gul geven (v.11, HSV, WV).

Jouw gulheid is een reactie op Gods gulheid voor jou: 'U moet hem overvloedig geven (…) van dat waarmee de HEERE, uw God, u gezegend heeft, moet u hem geven.' (v.14).

7. Gedenken

Vergeet je vaak wat God allemaal voor je gedaan heeft?

Het volk van God moest ‘bedenken dat u een slaaf geweest bent in het land Egypte’ (v.15; 16:12). '…om de dag te gedenken dat u uit het land Egypte trok' (16:3). De grote feesten van Pascha (vv.1-8), het Wekenfeest (vv.9-12) en het Loofhuttenfeest (vv.13-17), zijn onder andere bedoeld om te gedenken (zie v.3).

We vieren het Heilig Avondmaal om de dood en opstanding van Jezus steeds weer te gedenken, waarmee Hij jou heeft gered van de slavernij van de zonde en de dood, en je heeft bevrijd zodat je God kunt leren kennen en het leven in al zijn volheid, ja zelfs het eeuwige leven kunt ontvangen.

8. Rechtvaardigheid

Vind je rechtvaardigheid belangrijk?

God hecht veel waarde aan rechtvaardigheid en gerechtigheid. God vindt eerlijkheid belangrijk (mijn vader had gelijk!). 'U moet (…) rechters en beambten over uw stammen aanstellen. Zij moeten met een rechtvaardig oordeel rechtspreken over het volk. U mag het recht niet buigen. U mag niet partijdig zijn' (vv.18-19a). 'Zoek het recht en niets dan het recht' (v.20a, NBV).

Naleving van de wet is heel belangrijk. Overal in de wereld zien we verschrikkelijk onrecht en leed in gebieden waar geen rechters zijn of waar de rechters niet eerlijk rechtspreken. In veel landen nemen politie en rechters steekpenningen aan. Daarom is dit gebod zo belangrijk: 'U mag (…) geen geschenk aannemen, want een geschenk verblindt de ogen van wijzen en verdraait de woorden van rechtvaardigen.' (v.19b). Waar geen rechtsstaat is, kunnen onschuldige mensen gearresteerd worden en gevangen worden gezet, enkel omdat iemand anders oneerlijk is en smeergeld aanneemt.