Zo oogst je veel meer dan je zaait

9 mei - dag 129

Walter Nishioka wist dat de bediening goed was bij het Hawaïaanse hotel waar hij op woensdag altijd brunchte. Hij merkte pas echt hoe goed toen hem iets werd aangeboden dat beslist niet op de kaart stond, namelijk een nier van een van de obers.

Meneer Nishioka was een plaatselijke zakenman van 70 jaar. Hij had een ernstige nierziekte en de dokters hadden hem verteld dat hij dringend een niertransplantatie nodig had. Hij had de hoop een geschikte donor te vinden al bijna opgegeven toen de ober, de 52-jarige Jose Rocasa, hem een van zijn eigen nieren aanbood. “Ik had niet lang meer te leven en de dokters hadden gezegd dat het waarschijnlijk niet meer zou lukken om op tijd een geschikte donor te vinden. Maar met deze goede man en veel hulp van boven ben ik nu weer helemaal gezond en springlevend.”

Meneer Nishioka kwam al 22 jaar eten in het hotel en al die tijd was hij bediend door meneer Rocasa. Meneer Nishioka was altijd vriendelijk en voorkomend geweest en gaf altijd een goede fooi. “Ik wilde hem gewoon helpen”, zei meneer Rocasa. “We hebben al jaren een vriendschap waarbij hij komt lunchen en ik mijn best doe om het hem zo goed mogelijk naar de zin te maken. En hij is op zijn beurt altijd goed geweest voor mij. Daarom zei ik: ‘Maak u geen zorgen, ik kan u een nier geven.’”

Meneer Nishioka zaaide vrijgevigheid en oogstte vrijgevigheid!

Vandaag zien we dat:

Je oogst wat je zaait
Je oogst later dan je zaait
Je oogst meer dan je zaait

Zaai gerechtigheid

Elk jaar worden honderdduizenden mensen (voornamelijk vrouwen en kinderen) verhandeld voor seks, in deze haast onvoorstelbaar boosaardige handel. Miljoenen mensen zitten gevangen in moderne slavernij. We lezen bijna dagelijks over de verschrikkelijke wreedheden van meedogenloze tirannen en kwaadaardige regimes.

De psalmdichter spreekt zich uit tegen dit soort onrecht: 'Machtige leiders, zijn jullie eerlijke rechters? Geven jullie een eerlijk oordeel over mensen?' (v.2, BGT).

Hij protesteert tegen machthebbers die geen recht spreken (v.2), die in hun hart onrecht bedrijven en wiens handen geweld plegen (v.3). Ze zijn geboren leugenaars (v.4). Ze negeren hen die vragen om gerechtigheid, of het nu mensen zijn of God zelf, want ze zijn 'doof als een slang die zijn oren sluit, die niet luistert naar de stem van zijn bezweerders, hoe bedreven zij hun spreuken ook zeggen' (vv.5b-6, NBV).

Goed bestuur is van vitaal belang voor elke samenleving. Leiders die onrecht zaaien, zullen de verschrikkelijke gevolgen hiervan oogsten. Ze zaaien gif: 'Zij hebben vurig vergif, het lijkt op vurig slangengif' (v.5a). Ze creëren een onstabiele samenleving en zullen uiteindelijk worden weggevaagd (v.10). Dat zal alom voor grote opluchting zorgen. Ze oogsten wat ze zaaien. Op dezelfde manier zal de rechtvaardige worden beloond (v.12a). Als we dit principe in de praktijk zien, zeggen we: 'er is een God' (v.12b).

Vaak gaat er na het zaaien heel wat tijd overheen voordat er geoogst kan worden. Zelfs al moeten we wachten tot het laatste oordeel, deze psalm houdt ons voor dat er recht zal worden gedaan. Gods oordeel is goed. Het komt voort uit zijn liefde. God waardeert ieder van ons zo zeer dat Hij het belangrijk vindt dat wij elkaar goed behandelen. Uiteindelijk delft het onrecht het onderspit. Het recht zal zegevieren en de rechtvaardige 'zal zich verblijden' zijn (v.11).

Zaai met gulle hand

We kunnen zo veel leren van wat er is gebeurd in het leven van Jezus. Eén ding is het principe dat zij die zaaien met gulle hand ook rijkelijk zullen oogsten.

Jezus keek op en zag een grote menigte naar Zich toe komen. Hij vroeg aan Filippus: 'Waar zullen wij broden kopen, opdat deze mensen kunnen eten? Maar dit zei Hij om hem op de proef te stellen' (vv.5-6a). Geloof is als een spier, die groeit als hij wordt uitgerekt.

Jezus 'wist Zelf wat Hij zou gaan doen' en toch stelde Hij de vraag (v.6b). Dit laat zien dat het goed is om vragen te stellen waarop je het antwoord al weet. (Sterker nog, toen ik nog als advocaat werkte, werd mij geleerd om alleen maar vragen te stellen waarop ik het antwoord al wist!)

'Filippus antwoordde Hem: Voor tweehonderd penningen brood is voor hen niet genoeg, zodat ieder van hen een beetje zou kunnen krijgen. Een van Zijn discipelen (…) zei tegen Hem: Hier is een jongetje dat vijf gerstebroden en twee visjes heeft, maar wat betekenen die voor zovelen?' (vv.7-9).

De vrijgevigheid van deze jongen zal altijd worden herinnerd. Jezus heeft maar heel weinig nodig om grote dingen te doen. De jongen gaf alles wat hij had met gulle hand. Het was niet veel, maar in de handen van Jezus werd het vermenigvuldigd. Er waren minstens 5.000 mensen die zoveel aten als ze wilden en er bleef nog een heleboel over. Jezus zei: 'Verzamel de overgebleven stukken, zodat er niets verloren gaat' (v.12). Als je al een Bijbelse grondslag nodig hebt om geen voedsel te verspillen, dan is dit een hele goede. Het is hoe dan ook een verschrikkelijke verspilling om voedsel onnodig weg te gooien.

Er wordt wereldwijd voldoende voedsel geproduceerd om iedereen te kunnen voeden. Toch lijden meer dan een half miljard mensen aan chronische ondervoeding. Tegelijkertijd wordt ieder jaar bijna een derde van het voedsel dat wereldwijd wordt geproduceerd voor menselijke consumptie, weggegooid of verspild. Iedereen, personen en bedrijven, moet Jezus' instructie ter harte nemen: 'Er mag niets verloren gaan' (v.12, GNB).

Jezus vermenigvuldigt wat je Hem geeft. Paulus schreef: 'Bedenk dit: wie karig zaait, zal karig oogsten; wie overvloedig zaait, zal overvloedig oogsten' (2 Korintiërs 9:6, NBV).

Stel jezelf ten doel om de gulste persoon te zijn die je kent. Wees gul met je geld, je bezit, je tijd en je liefde. Je kunt nooit meer geven dan God. Hoe meer je geeft, hoe meer je zult oogsten en hoe meer je zult kunnen genieten van Gods gunst en zegen over je leven.

Direct na deze wonderbare spijziging van 5.000 mensen, komen de leerlingen in een storm terecht (Johannes 6:18). Jezus vraagt zijn leerlingen om hun geloof, dat is gebaseerd op een heel zichtbaar wonder waardoor aan hun fysieke behoefte werd voldaan, in te wisselen voor een geloof dat bestaat uit volkomen vertrouwen in Hem en zijn woorden.

Jezus loopt op wonderbaarlijke wijze naar hen toe over het water. Ze waren bang (v.19). Jezus zegt tegen hen: 'Ik ben het. Jullie hoeven niet bang te zijn' (v.20, HB). Het is niet altijd eenvoudig om Jezus te volgen. Er zijn stormen en andere uitdagingen, maar omdat Jezus bij ons is, kunnen we veranderen. Geen wonder dat de menigte kwamen ‘om Jezus te zoeken.’ (v.24).

Zaai trouw

Ik heb in de loop van de jaren gemerkt dat mensen die trouw aan hun leiders zaaien, veel loyaliteit oogsten als ze zelf een leidinggevende positie krijgen. Mensen die zich echter verzetten tegen het leiderschap van anderen en problemen veroorzaken, oogsten zonder uitzondering dezelfde trouweloze houding als ze zelf een leidinggevende positie krijgen.

In dit gedeelte lezen we over de rampzalige gevolgen van de trouweloosheid van Abimelech tegenover zijn vader en broers. Abimelech was een gepassioneerd leider, een goede communicator en een bekwaam tacticus, maar hij was ook arrogant en egocentrisch. Hij wilde geen rivalen. Abimelech zaaide geweld. Hij huurde 'een legertje gewetenloze avonturiers (...) [en bracht] zijn broers, de zeventig zonen van Jerubbaäl, stuk voor stuk ter dood' (vv.4-5, NBV). De jongste wist als enige te ontkomen door zich te verstoppen.

Ook hier zien we het Bijbelse principe in de praktijk: we oogsten wat we zaaien. Abimelech zaaide ontrouw en geweld. Hij oogstte ontrouw en geweld. In eerste instantie speelde hij onder één hoedje met de burgers van Sichem (v.2 ev.). Maar drie jaar later ontstond er onenigheid tussen Abimelech en de burgers van Sichem, die hem ontrouw werden.

Abimelech oogstte wat hij had gezaaid. De leiders van Sichem handelden trouweloos achter zijn rug. 'Tijdens de gebeurtenissen die volgden, kregen zowel Abimelech als de burgers van Sichem, die samen met hem de zeventig zonen van Gideon hadden vermoord, voor deze bloedschuld hun verdiende loon' (vv.23-24, HB).

Abimelech betoonde geen trouw aan het volk van Sichem. Hij had hen gebruikt toen hij hen nodig had (v.2). Maar hij aarzelde geen moment om ze om te brengen (vv.42-49).

Uiteindelijk oogstte iedereen wat hij had gezaaid en werd Abimelech kort daarna roemloos vermoord (vv.53-54). De schrijver vat het kort samen: 'Zo liet God het kwaad van Abimelech, dat hij zijn vader aangedaan had door zijn zeventig broers te doden, op zijn hoofd terugkeren. Evenzo liet God al het kwaad van de mensen van Sichem op hun hoofd terugkeren.' (vv.56-57).