Het boek Spreuken is geschreven in een tijd en cultuur waarin respect en ontzag heel belangrijk waren. In dit gedeelte zien we hier drie voorbeelden van:

• Respect voor de Heer
  
  'Wie de juiste weg volgt, toont ontzag voor de HEER' (14:2a). Het woord 'vrees' (HSV) kan het best worden opgevat als 'respect' of 'ontzag'. Respect voor de Heer is de basis voor respect in al je andere relaties.
  

• Respect voor wijsheid
  
  Kies zorgvuldig met wie je tijd doorbrengt. 'Wie met wijzen omgaat, wordt zelf wijs' (13:20a). '... wat een wijze zegt, biedt veiligheid' (14:3b). In onze maatschappij is steeds minder waardering voor de wijsheid die komt met de jaren. Wijsheid is vaak (maar niet altijd) het resultaat van de ervaringen die zijn opgedaan tijdens het leven. In ouderen beschikken we over een grote bron van wijsheid waar we veel te weinig gebruik van maken.
  

• Respect binnen het gezin
  
  'Wie terugdeinst voor straffen, houdt niet van zijn kind, maar wie het liefheeft, straft het, al is het jong' (13:24, GNB). Dit vers wordt soms misbruikt door het al te letterlijk te interpreteren. Wat het boek Spreuken wil bevorderen is een cultuur waarin respect binnen het gezin belangrijk is; respect voor ouders, maar ook respect voor het kind en dit houdt in dat je ze op een liefdevolle manier terechtwijst en straft.

Jezus is echt opgewekt uit de dood. Het graf was echt leeg op Paasochtend. De volgelingen van Jezus hebben Hem echt in levenden lijve ontmoet. De opstanding is echt gebeurd. De beste geschiedkundige verklaring voor de oorsprong van het christendom is dat dit echt waar is. Jezus leeft vandaag!

Johannes beschrijft vier verschijningen van Jezus na zijn opstanding, waarvan de eerste drie in dit gedeelte. In deze verschijningen zien we niet alleen bewijs maar ook enkele gevolgen van de opstanding.

• Ontzag en verwondering
  
  Het verhaal van de verschijning van Jezus aan Maria heeft iets ondefinieerbaar origineels. In de hele oude literatuur vinden we niets wat erop lijkt.
  
  In de toenmalige cultuur legde de getuigenis van een vrouw veel minder gewicht in de schaal dan die van een man. Als de leerlingen dit hadden verzonnen, hadden ze niet Maria Magdalena uitgekozen als eerste persoon aan wie Jezus verscheen.
  
  Jezus verschijnt niet triomfantelijk om zijn overwinning te laten zien. Hij verschijnt aan Maria, de geliefde die vergeving heeft ontvangen. Hij verschijnt vol liefde aan haar als ze alleen is in de tuin.
  
  Hieraan zien we hoeveel respect Jezus had voor vrouwen. Door als eerste aan een vrouw te verschijnen en door vele andere daden tijdens zijn aardse leven legde Hij de basis voor een revolutie in de manier waarop de wereld tegen vrouwen aankijkt. Helaas is dit al 2000 jaar geleden en we zijn er nog niet.
  
  Jezus vraagt Maria niet wat ze zoekt. Hij vraagt: 'Wie zoek je?' (v.15).
  
  Maria's reactie laat ontzag en verwondering zien. Als ze zich realiseert dat het Jezus is, roept ze in het Aramees: ' 'Rabboeni' (Dat betekent 'meester'.)' (v.16).
  
  Hij zegt tegen haar dat ze Hem niet vast moet houden (v.17). Ze moet een nieuwe, innerlijk relatie aangaan met de opgestane Jezus, waarbij Hij in haar is en zij in Hem (wat zal worden vervuld met de gave van de Geest).
  
  Feitelijk bewijs voor de opstanding is niet genoeg. We hebben een persoonlijke ontmoeting met de opgestane Jezus nodig.
  

• Blijdschap en vrede
  
  De wereld is wanhopig op zoek naar geluk en innerlijke vrede. De ultieme bron van vreugde en vrede is een relatie met Jezus.
  
  Maria rent naar de leerlingen om hen te vertellen dat ze de Heer heeft gezien (v.18). Jezus' verschijning aan de leerlingen gaf hun overweldigende vreugde (v.20). Hij zei tot drie keer toe tegen hen: 'Ik wens jullie vrede!' (vv.19c, 21a, 26c), de innerlijke rust die uitgaat van zijn aanwezigheid.
  
  Geloof in Jezus geeft iedereen die gelooft vreugde en vrede. Jezus zei tegen Tomas: 'Gelukkig zijn zij die niet zien en toch geloven' (v.29).
  
  Tijdens deze korte ontmoeting verandert Jezus de groep bange, verwarde eenlingen in een gemeenschap van liefde, vreugde en vrede.
  

• Zin en kracht
  
  Jezus geeft hun een nieuw levensdoel: 'Zoals de Vader mij heeft uitgezonden, zo zend ik jullie uit' (v.21). De opstanding is de boodschap van hoop voor de wereld. Jezus Christus is opgestaan uit de dood. Er is leven na de dood. Dat geeft ons leven op aarde een heel nieuw doel en nieuwe zin. Jezus zendt jou uit om deze boodschap aan de hele wereld te vertellen.
  
  En Hij gaf hun ook kracht. 'Na deze woorden blies hij over hen heen en zei: 'Ontvang de heilige Geest. Als jullie iemands zonden vergeven, dan zijn ze vergeven; vergeven jullie ze niet, dan zijn ze niet vergeven' ' (vv.22-23). De Heilige Geest geeft de kracht en het gezag om te vergeven.
  
  Diezelfde kracht die Jezus uit de dood heeft opgewekt is er ook voor jou. Hij geeft je de kracht van zijn Heilige Geest en de kracht van zijn woord om de boodschap van Gods vergeving te vertellen aan alle mensen. Dit is de boodschap die eeuwig leven geeft.
  

• Respect en eerbied
  
  Tomas was een cynicus vol scepsis en twijfel. Ik denk dat ik op dezelfde manier had gereageerd als hij toen hij zei: 'Ik wil eerst de wonden van de spijkers in zijn handen zien, en ze voelen met mijn vinger. En ik wil met mijn hand de wond in zijn zij voelen. Anders geloof ik het niet' (v.25).
  
  Hij moet zich zo beschaamd hebben gevoeld toen Jezus aan hem verscheen en zei: 'Leg je vingers hier en kijk naar mijn handen, en leg je hand in mijn zij. Wees niet langer ongelovig, maar geloof' (v.27).
  
  De wonden van Jezus laten de nederige en vergevingsvolle liefde van Jezus zien voor alle tijden. Jezus accepteert Tomas zoals hij is. Hij accepteert zijn vraag om uitleg zonder klagen of kritiek.
  
  Je hoeft je niet schuldig te voelen als je twijfels hebt. Zie ze net als Tomas onder ogen en breng ze bij Jezus. Toen Jezus zijn twijfels had weggenomen, reageerde Tomas vol respect, eerbied en ontzag. Hij zei, 'Mijn Heer, Mijn God!' (v.28). Hoewel hij eerst grote twijfels had, geeft Tomas misschien wel de krachtigste verklaring over de goddelijkheid van Jezus die we in de evangeliën vinden. Hij is de eerste die naar Jezus kijkt en Hem 'God' noemt. Hij zei eigenlijk 'Wow!'
  
  Jezus zei tegen hem dat geloof gelukkig maakt (v.29). Sterker nog, dat het leven geeft. Geloof en leven gaan hand in hand in het evangelie van Johannes (v.31); als je in Jezus gelooft heb je het leven. Dit is echt leven van hoge kwaliteit, een overvloedig leven (10:10) dat eeuwig duurt (3:16).

De reden waarom Johannes zijn evangelie schrijft, is 'opdat u gelooft dat Jezus de messias is, de Zoon van God, en opdat u door te geloven leeft door zijn naam' (20:31). De opstanding is de basis van onze hoop voor het leven voor de dood en na de dood.

Davids houding ten opzichte van Saul is een prachtig voorbeeld van hoe je moet reageren als iemand je kwaad probeert te doen. David zon niet op wraak. Hij was niet verbitterd. Hij behandelde Saul met het grootste respect. God had Saul vroeger tenslotte gebruikt voor grote dingen. Het feit dat Saul ontspoord was, maakte geen einde aan Davids respect.

Zijn houding ten opzichte van Saul was uitzonderlijk. Hij zei tegen de Amalekiet die beweerde dat hij Saul had omgebracht: 'Hoe hebt u het gewaagd uw hand op te heffen tegen de gezalfde van de HEER, en hem te doden' (v.14). Het is heel goed mogelijk dat de Amalekiet probeerde te profiteren van een verdraaiing van de feiten. Misschien was hij wel een menselijk roofdier die de koninklijke herkenningstekens van Saul meenam om bij David in de gunst te komen. Hoe het ook zij, hij heeft er niet van kunnen profiteren omdat David eerbied had voor Saul.

David rouwde om de dood van zijn goede vriend Jonatan en om de dood van Saul (vv.19-27). Rouw is een natuurlijke, noodzakelijke en gezonde reactie op de dood van een geliefde.

David had het meeste eerbied voor God. Hij vroeg de Heer om raad. ' 'Zal ik naar Juda gaan?' 'Goed,' antwoordde de HEER. 'Naar welke stad zal ik gaan?' vroeg David, en de HEER antwoordde: 'Naar Hebron' (2:1). David deed wat de Heer zei en werd gezalfd tot koning van Juda.